میتوان گفت که همه افرادی که با کامپیوتر سروکار دارند، اسم پاور کامپیوتر را بارها شنیده‌اند و شاید تا حدی از عملکرد و کارایی آن باخبر باشند. اما در صورتی که مشکلی برای پاور کامپیوتر ایجاد شود، ممکن است قادر به رفع آن نباشید. در این بحث به بررسی مشکلات پاور کامپیوتر خواهیم پرداخت.
برای آگاهی از مشکلات پاور کامپیوتر بهتر است، ابتدا به معرفی پاور بپردازیم.
پاور کامپیوتر چیست؟
پاور و یا منبع تغذیه، بردی است که در همه دستگاه‌های الکترونیکی وجود دارد. به طور کلی پاور از دو بخش سرد و گرم تشکیل میشود. بخش گرم پاور قسمتی است که با برق ورودی ۲۲۰ ولت سروکار دارد و بخش سرد مربوط به خروجی پاور است که با ولتاژهای ۱۲، ۵ و ۳٫۳ و یا دیگر ولتاژهای خروجی سروکار دارد. بخش گرم پاور از قطعاتی مانند دیودها، ترانس‌ها، ماسفت‌ها و خازن‌ها و سایر قطعات که در بخش دیگر پاور هم قرار دارد تشکیل شده است. ولتاژهای خروجی پاور براساس رنگ تعیین میشوند که باید ولتاژهای زیر را داشته باشند.
پاور، برق مورد نیاز همه قطعات را تامین می‌کند و با اینکه یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است، ولی با این حال بسیاری از افراد در هنگام خرید کامپیوتر بیشتر به رم و یا پردازنده آن توجه می‌کنند تا پاور. در حالی که پاور یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است و در صورت خرابی و مشکل میتواند در سایر قطعات هم مشکل ایجاد کند و به مرور موجب خراب شدن قطعات دیگر سیستم هم میشود.
علائم و نشانه‌های وجود مشکل در پاور
برای بسیاری از کاربران و استفاده کنندگان از کامپیوتر پیش می‌آید که در حین کار با سیستم متوجه هنگ کردن و یا افت سرعت و تاخیر میشوند و به صورت نرم افزاری نمی‌توانند آن را برطرف کنند. گاهی این موارد نشان از مشکلات پاور کامپیوتر دارد. برخی دیگر از علائم و نشانه‌های رایج مشکلات پاور کامپیوتر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– افزایش دمای سی پی یو و کند شدن سیستم و همچنین ریست شدن ناگهانی کامپیوتر
– شناسایی نشدن دستگاههایی که با کابل یو اس بی به سیستم متصل میشوند، مانند اتصال موس و یا صفحه کلید.
– تاخیر و کند شدن عملکرد صفحه کلید در زمان تایپ
– شناسایی نشدن صفحه کلید و یا خرابی آن
– روشن نشدن سیستم و یا خاموش شدن بلافاصله سیستم بعد از روشن شدن
– ایجاد تغییر در صدای فن سی پی یو و یا تغییر صدای کارت گرافیک
– ایجاد تغییراتی در اجزای داخلی پاور
– کرش‌های عجیب و غریب کامپیوتر
– مشاهده صفحه آبی و یا همان صفحه مرگ
– کار کردن فن در زمان روشن شدن سیستم در حالی که سیستم خاموش مانده
– کاهش نرخ فریم، کارایی و ری استارت شدن در حین بازی و یا رندر و هر کار سنگین دیگر
– ری استارت شدن مجدد سیستم در هنگام روشن شدن سیستم پس از شنیدن صدای بوق بوت
خرابی و ایرادهای پاور به طور کلی دارای علائم و نشانه‌های زیادی هستند و بسیاری از ایرادات و مشکلات پاور کامپیوتر دارای علائم متفاوتی است.
خاموش شدن پاور بدون هشدار
اگر کامپیوتر شما بدون هیچ هشداری خاموش میشود، میتواند به چند دلیل باشد. گاهی این موارد به دلیل داغ شدن بیش از حد سیستم، و یا مشکلات و مسائل سخت افزاری دیگر به وجود آید. البته ویروسی شدن و دیگر مشکلات سیستم عامل هم سبب ایجاد این امر میشود. میتوان گفت مشکلات پاور کامپیوتر از مهم‌ترین علل خاموش شدن کامپیوتر بدون هیچ علامت هشداری است.
یکی از دلایل خاموش شدن ناگهانی یا ریستارت شدن سیستم ممکن است از نوسانات برق یا خراب بودن کابل باشد. جهت اطمینان باید پاور بوسیله دستگاه تستر پاور چک شود یا با پاور دیگری که مطمئن هستید سالم است سیستم را روشن کنید.
روشن نشدن لامپ سری
یکی از مشکلات پاور کامیپوتر این است که با وجود وصل کردن دو شاخه پاور به پریز مدار لامپ سری، لامپ روشن نمی‌شود. این مشکلات پاور کامپیوتر میتواند به دلیل خرابی جک ورودی، خرابی فیوز، خازنهای بزرگ و خرابی هیت سینگ به وجود آید.
روشن شدن مدار سری و خاموش نشدن آن
یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر این است که پس از اتصال پاور به مدار لامپ سری روشن میشود ولی خاموش نمی‌شود. این قبیل مشکلات پاور کامپیوتر میتواند به دلایلی مانند خرابی RCL اولیه و ثانویه، خرابی دیود، خرابی‌های ناشی از ترانزیستورهای هت سینگ اول، Z1-4، Z2 به وجود آید، همچنین خرابی ترانس‌ها و هر قطعه دیگر که اتصالی کرده باشد موجب روشن ماندن لامپ میشود.
سوخت ماسفت (Mosfet)
سوخت ماسفت یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر است. ماسفت سوئیچ الکترونیکی ساده‌ای است که در مدارهای الکترونیکی استفاده میشود. وقتی که کارهای سنگین با سیستم انجام میشود و یا دمای سیستم بیش از اندازه بالا می‌رود ماسفت می‌سوزد. سپس صدایی کوتاه از فن شنیده میشود و سپس کامپیوتر خاموش میشود. در زمان سوختن ماسفت، مدار کوتاهی ایجاد میشود که در PSU هوشمند، با خاموش کردن سیستم از خود محافظت می‌کند.
سوئیچ نکردن پاور
سوئیچ نکردن جریان الکتریکی یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر است. گاهی با وجود اینکه پاور در تیپ مدار سری، سالم است و سیم‌های سبز و بنفش نیز جریان الکتریکی ۵ ولت را نشان می‌دهد، اما پاور سوئیچ نمی‌شود. سوئیچ نکردن پاور میتوان به دلیل خرابی ic7500 و یا tl494، خرابی ترانزیستور سوم در هیت سینک (Heat sink) اول و یا ic کنار همین هیت سینک به وجود آید.
سوختن فیوز
سوختن فیوز پاور یکی از معمول‌ترین آسیب‌های پاور است که علاوه بر تغییر رنگ، سیم نازکی که در آن قرار دارد نیز به دلیل عبور جریان برق زیاد دچار آسیب شده است، به این دلیل فیوز از بین می‌رود. ارتباط بین دیگر اعضای بعد از فیوز قطع شود و جریان زیاد باعث آسیب‌های دیگر آن می‌گردد. در بیشتر موارد کارکرد زیاد پاور و گرمای بیش از حد دیودها در قسمت پل رکتیفایر باعث عبور جریان زیاد و سوختن فیوز می‌گردد که با رفع این ایرادها و تعویض فیوز و دیودها (با انواع مشابه آن) مشکل حل شده و پاور دوباره سالم کار خواهد کرد.
با چک کردن قسمت شیشه‌ای فیوز میتوان از سالم بودن آن مطمئن شد ولی جهت اطمینان بیشتر بهتر است با اهم متر تست شود. به این صورت که:
اهم متر را برروی رنج Ω یا بازر قرار دهید، پروپ‌های اهم متر را به پایه‌های فیوز متصل کنید. اگر فیوز سالم باشد صدای صوت ممتدی شنیده میشود و یا عقربه‌ی اهم متر تا آخر حرکت می‌کند. در غیر این صورت فیوز خراب است.
ولتاژ نداشتن سیم‌های خروجی پاور
در برخی مواقع با وجود اینکه پاور در تست لامپ سری سالم است و سوئیچ هم میشود، ولی سیم‌های خروجی از پاور به جز رنگ‌های بنفش و سبز، ولتاژ ندارند. این مشکل میتواند به دلیل خرابی دیودهای دو طرفه مربوط به همان رنگ، rcl مربوط به همان رنگ و یا خازنهای همان رنگ به وجود آید.
گاهی هم پاور سالم است، اما با تستر پاور، پاور گود (Power good) نمی‌دهد. گود ندادن پاور میتواند به علل خرابی خازنهای خروجی، خرابی خازنهای بزرگ اول و خرابی آی سی پاور گود به وجود آید.
شنیده شدن صدای بوق در داخل پاور
یکی از مشکلات پاور کامپیوتر این است که صدای سوت و یا بوق از داخل پاور کامپیوتر شنیده میشود. این مشکل میتواند از تورم و یا نشتی خازن‌ها باشد که یک ماده‌ی زرد رنگ از آن بیرون می‌آید. اگر به محض اینکه دستگاه را به برق می‌زنیم روشن میشود، (IC logic) out power باید تعویض شود. گاهی هم به دلیل وجود مشکل در وریستور، پاور خروجی نمی‌دهد.
ضعیف بودن پاور
گاهی دلیل ریست شدن‌های مداوم سیستم در حین کار کردن را وجود ایراد در رم یا ضعیف بودن پاور تشخیص داده میشود که اشتباه است. این مشکل به این دلیل است که خازن الکترونیک پاور با گذشت زمان به دلیل بی‌کیفیت بودن دچار تورم شده و محتویات روغنی داخل آن با آزاد کردن گرمای زیاد باعث افزایش فشار داخل و متورم شدن قسمت آلومینیومی بالای خازن شده است.
اگر با چک کردن تمام خازن‌ها متوجه شدید که فقط یک خازن دچار تورم شده است و مابقی از لحاظ ظاهری سالم هستند، لازم است که تمام خازن‌ها تعویض شوند. خازنهای الکترونیک دارای پایه‌های مثبت و منفی هستند و در زمان تعویض و نصب روی برد، باید به این نکته توجه کرد.
راهکارهای رفع مشکلات پاور
با به وجود آمدن مشکلات پاور کامپیوتر بسیاری از افراد از خود سوال می‌کنند که آیا این مشکلات پاور کامپیوتر قابل بر طرف شدن است و یا نه. در پاسخ به این سوال باید گفت که بسیاری از این مشکلات به علت کثیف بودن بیش از حد اجزای داخلی پاور رخ می‌دهد. بنابراین در اولین قدم برای رفع مشکلات پاور کامپیوتر بهتر است، به تمیز کردن پاور اقدام کرده و داخل آن را از گرد و غبار تمیز کنید.
چک کردن رابط اصلی
برای رفع مشکلات پاور کامپیوتر در ابتدا پیشنهاد میشود که رابط اصلی کامپیوتر چک شود که آیا به درستی در جای خود نصب شده‌اند و یا نه. چرا که در برخی موارد علت اصلی مشکلات پاور کامپیوتر لق شدن و یا شل شدن آن میتواند باشد. پس کابل‌های اصلی پاور را از آن جدا و دقیق بررسی کنید.
تعویض کردن برخی از اجزای داخلی پاور
در برخی موارد دلیل به وجود آمدن مشکلات پاور کامپیوتر خرابی و از کار افتادن از اجزای داخلی پاور است. از این رو اجزای داخلی را بررسی کرده و در صورت معیوب بودن اجزایی مانند خازن‌ها و غیره که از کار افتاده‌اند، آنها را تعویض کنید.
استفاده از برخی برنامه‌ها و نرم افزارها
راه حل‌های دیگری نیز برای اطمینان از کارکرد پاور وجود دارد. اگر از راه حل‌های ارائه شده به ایراد اصلی دست پیدا نکرده‌اید، میتوانید با استفاده از برنامه‌های Open Hardware Monitor یا HWMonitor، ولتاژ و جریان قطعات را مشاهد و ثبت کنید. البته به یاد داشته باشید که گاهی اتصال کوتاه، خرابی یک قطعه و کشیدن جریان بیش از حد نیز میتواند چنین مشکلاتی را در سیستم پدید آورد.
خرید پاور جدید و به روز
در نهایت میتوان گفت که اگر می‌خواهید از شر مشکلات پاور کامپیوتر به صورت کامل رها شوید و هیچ ریسک و خطری نکرده باشید، در آن صورت توصیه میشود که یک پاور جدید و به‌روز خریداری کنید. چرا که بسیاری از مشکلات پاور کامپیوتر میتواند سایر اجزا و قطعات کامپیوتر را خراب کند. البته تعویض منبع تغذیه شاید ساده‌ترین راه حل باشد که بتوان مطمئن بود که آیا ایرادات مشاهده شده مربوط به این بخش است یا خیر.
در نهایت باید گفت که پاور یا همان منبع تغذیه کامپیوتر یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین قطعه کامپیوتر است، که در کارآیی و عملکرد سیستم نقش مهمی دارد و در صورت خرابی و بروز مشکل، دیگر سیستم قابل استفاده نخواهد بود. به همین دلیل در صورتی که با مشکلات پاور کامپیوتر مواجه شدید، سریع اقدام به بررسی و رفع آن کنید تا دیگر قطعات و اجزای سیستم آسیب پیدا نکند.
حال در صورتی که کامپیوتر شما دچار مشکل شد و خودتان قادر به تشخیص آن نبودید، کارشناسان آچارباز همواره آماده ارائه خدمت به شما هستند. مشکلات کامپیوتر خود را از طریق سایت و یا اپلیکیشن آچارباز ثبت کنید تا مشاوران ما با شما تماس گرفته و در اولین فرصت کارشناس مجرب به محل‌تان اعزام شود.
منبع:
universalclass.com
the-computer-problems-guru.com
دیدگاه بگذارید