بررسی و رفع مشکلات پاور لپ تاپ و کامپیوتر

پاور کامپیوتر قطعه‌ای نام آشنا برای افرادیست که با سیستم‌های کامپیوتری کار می‌کنند. حتی ممکن است در مورد عملکرد و کارایی آن اطلاعاتی نیز داشته باشند. در این مقاله از آچارباز، قصد داریم به بررسی مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ بپردازیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.

برای آگاهی از مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ باید ابتدا شناخت کافی از ماهیت و نوع عملکرد آن داشته باشید سپس برای تعمیر آن اقدام کنید. با توجه به اینکه تعمیر پاور کامپیوتر و لپ تاپ کار پیچیده‌ای است باید حتما توسط فردی ماهر انجام شود. در صورتی که مشکلات سیستم شما جدی است و قصد خرید دستگاه جدید را دارید، پیشنهاد می‌کنیم قیمت کامپیوتر یا قیمت لپ تاپ را از فروشگاه معتبر دریافت کنید.

• پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست؟
• از کجا بفهمیم پاور کامپیوتر و لپ تاپ خراب است – علائم و نشانه‌‌‌های وجود مشکل در پاور کامپیوتر
• چه مشکلاتی برای پاور کامپیوتر و لپ تاپ ممکن است به وجود آید؟
• علت سوختن فیوز پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست؟
• علت ولتاژ نداشتن سیم‌‌‌های خروجی پاور کامپیوتر و لپ تاپ
• دلیل سوت کشیدن پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست-شنیده شدن صدای بوق در داخل پاور
• دلایل صدای پاور کامپیوتر و لپ تاپ و روشن نشدن فن پاور
• چرا پاور کامپیوتر و لپ تاپ ضعیف می‌شود؟
• علت یکسره شدن پاور کامپیوتر
• آیا پاور کامپیوتر و لپ تاپ قابل تعمیر است؟
• راهکارهای رفع مشکل پاور لپ تاپ و کامپیوتر

پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست؟

پاور یا  منبع تغذیه، قطعه‌ایست که در همه دستگاه‌‌‌های الکترونیکی وجود دارد. پاور از دو بخش سرد و گرم تشکیل شده است. بخش گرم پاور قسمتی است که با برق ورودی ۲۲۰ ولت سروکار و بخش سرد مربوط به خروجی پاور است که با ولتاژهای 3.3، 5 و 12 یا  … ارتباط دارد.

بخش گرم پاور، از قطعاتی همچون دیودها، ترانس‌‌‌ها، ماسفت‌‌‌ها (Mosfet)، خازن‌‌‌ها و سایر قطعات که در بخش دیگر پاور قرار دارند، تشکیل شده‌است.

از کجا بفهمیم پاور کامپیوتر و لپ تاپ چند وات است؟

ولتاژهای خروجی پاور براساس رنگ تعیین می‌‌‌شوند که باید ولتاژهای زیر را داشته باشند.

ولتاژهای خروجی پاور کامپیوتر

پاور، برق مورد نیا ز همه قطعات را تامین می‌‌‌کند و با اینکه یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است، اما بسیا ری از افراد در هنگام خرید کامپیوتر بیشتر به رم یا پردازنده آن توجه می‌‌‌کنند تا پاور! پاور از جمله قطعاتیست که در صورت بروز اختلال در آن، سایر قطعات را با مشکل روبرو کرده و به مرور زمان موجب خراب شدن سایر قطعات سیستم می‌شود.

پاور، برق مورد نیاز همه قطعات را تامین می‌‌‌کند و با اینکه یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است، با این حال بسیاری از افراد در هنگام خرید کامپیوتر و لپ تاپ بیشتر به رم یا پردازنده آن توجه می‌‌‌کنند تا پاور. در حالی‌که پاور یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است و در صورت خرابی و مشکل می‌‌‌تواند در سایر قطعات هم مشکل ایجاد کند و به مرور موجب خراب شدن قطعات دیگر سیستم هم می‌شود.

از کجا بفهمیم پاور کامپیوتر و لپ تاپ خراب است – علائم و نشانه‌‌‌های وجود مشکل در پاور کامپیوتر

علائم خرابی پاور کامپیوتر و لپ تاپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سیستم در حین کار هنگ کرده یا سرعت آن کم می‌شود و مشکل آن نرم افزاری نیست.
• افزایش دمای سی پی یو و کند شدن سیستم و همچنین ریست شدن ناگهانی کامپیوتر
• شناسایی نشدن دستگاه‌‌هایی که با کابل USB به سیستم متصل می‌‌شوند، مانند اتصال موس یا صفحه کلید.
• تاخیر و کند شدن عملکرد صفحه کلید در زمان تایپ
• شناسایی نشدن صفحه کلید یا خرابی آن
• روشن نشدن سیستم یا خاموش شدن بلافاصله سیستم بعد از روشن شدن
• ایجاد تغییر در صدای فن CPU یا تغییر صدای کارت گرافیک
• ایجاد تغییراتی در اجزای داخلی پاور
• کرش‌‌‌های عجیب و غریب کامپیوتر
• مشاهده صفحه آبی یا همان صفحه مرگ
• کار کردن فن در زمان روشن شدن سیستم در حالی که سیستم خاموش مانده
• کاهش نرخ فریم، کارایی و ری استارت شدن در حین بازی یا رندر و هر کار سنگین دیگر
• ری استارت شدن مجدد سیستم در هنگام روشن شدن سیستم پس از شنیدن صدای بوق بوت

چه مشکلاتی برای پاور کامپیوتر و لپ تاپ ممکن است به وجود آید؟

علاوه بر علائم بالا ممکن است مشکل پاور کامپیوتر و لپ تاپ با نشانه‌های زیر نیز نمایان شود.

خاموش شدن پاور بدون هشدار

اگر کامپیوتر شما بدون هیچ هشداری به صورت ناگهانی خاموش می‌‌شود، دلایل زیر باعث این اتفاق شده است:

• داغ شدن بیش از حد سیستم
•  مشکلات و مسائل سخت افزاری
• ویروسی شدن و دیگر مشکلات سیستم عامل
• نوسانات برق یا خراب بودن کابل

رفع ایراد:

جهت اطمینان باید پاور بوسیله دستگاه تستر پاور چک شود تا از سلامت پاور مطمئن شوید یا  با پاور دیگری که مطمئن هستید سالم است سیستم را روشن کنید.

روشن شدن کامپیوتر بدون دکمه پاور

یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ این است که پس از اتصال پاور به مدار لامپ سری روشن می‌‌شود ولی خاموش نمی‌‌‌شود. علت وقوع این قبیل مشکلات پاور کامپیوتر به دلایل زیر رخ می دهد:

• خرابی RCL اولیه و ثانویه
• خرابی دیود
• خرابی‌‌‌های ناشی از ترانزیستورهای هیت سینگ اول، Z1-4،Z2 
• خرابی ترانس‌‌‌ها و هر قطعه دیگر که اتصالی کرده و موجب روشن ماندن لامپ شده است.

سوختن ماسفت  (Mosfet)

سوختن ماسفت، یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر است. ماسفت، سوئیچ الکترونیکی ساده‌‌‌ایست که در مدارهای الکترونیکی استفاده می‌‌‌شود. زمانیکه کارهای سنگین با سیستم انجام می‌‌‌شود یا دمای سیستم بیش از حد بالا می‌‌‌رود، ماسفت می‌‌‌سوزد و صدای کوتاهی از فن به گوش رسیده و کامپیوتر خاموش می‌شود.

در زمان سوختن ماسفت، مدار کوتاهی ایجاد می‌‌‌شود که در PSU هوشمند، با خاموش کردن سیستم از خود محافظت می‌‌‌کند. جهت اطمینان از سوختن ماسفت باید پاور به وسیله دستگاه تستر پاور چک شود یا با پاور دیگری که مطمئن هستید سالم است، سیستم را روشن کنید.

از نشانه‌های سوختن ماسفت کامپیوتر و لپ تاپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کرش‌‌‌های عجیب و غریب کامپیوتر و لپ تاپ
• مشاهده صفحه آبی یا همان صفحه مرگ
• کار کردن فن در زمان روشن شدن سیستم در حالی که سیستم خاموش مانده
• کاهش نرخ فریم، کارایی و ری استارت شدن در حین بازی یا رندر و هر کار سنگین دیگر
• ری استارت شدن مجدد سیستم در هنگام روشن شدن سیستم پس از شنیدن صدای بوق بوت

در زمان سوختن ماسفت، مدار کوتاهی ایجاد می‌‌‌شود که در PSU هوشمند، با خاموش کردن سیستم از خود محافظت می‌‌‌کند. جهت اطمینان از سوختن ماسفت باید پاور به وسیله دستگاه تستر پاور چک شود یا با پاور دیگری که مطمئن هستید سالم است، سیستم را روشن کنید. همچنین بروز موارد زیر می‌تواند نشان دهنده سوختن ماسفت سیستم باشد:

• کرش‌‌‌های عجیب و غریب کامپیوتر
• مشاهده صفحه آبی و یا همان صفحه مرگ
• کار کردن فن در زمان روشن شدن سیستم در حالی که سیستم خاموش مانده
• کاهش نرخ فریم، کارایی و ری استارت شدن در حین بازی و یا رندر و هر کار سنگین دیگر
• ری استارت شدن مجدد سیستم در هنگام روشن شدن سیستم پس از شنیدن صدای بوق بوت

سوئیچ نکردن پاور کامپیوتر و لپ تاپ

سوئیچ نکردن جریا ن الکتریکی یکی دیگر از مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ است. گاهی با وجود اینکه پاور در تیپ مدار سری، سالم است و سیم‌‌‌های سبز و بنفش نیز جریان الکتریکی ۵ ولت را نشان می‌‌‌دهند، پاور سوئیچ نمی‌شود. سوئیچ نکردن پاور، می‌‌تواند به دلیل خرابی IC7500 یا  TL494، خرابی ترانزیستور سوم در هیت سینک (Heat sink) اول یا IC  کنار هیت سینک، به وجود آید.

علت سوختن فیوز پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست؟

سوختن فیوز پاور یکی از معمول‌‌‌ترین آسیب‌‌‌های پاور است که علاوه بر تغییر رنگ، سیم نازکی که در آن قرار دارد نیز به دلیل عبور جریان برق زیاد، دچار آسیب می‌شود. هنگامی که فیوز از بین می‌‌‌رود، ارتباط بین دیگر قطعات از بین رفته و جریا ن زیاد می‌شود؛ در نتیجه به پاور آسیب‌‌‌های زیادی می‌رسد.

در بیشتر موارد کارکرد زیاد پاور و گرمای بیش از حد دیودها در قسمت پل رکتیفایر، باعث عبور جریان زیا د و سوختن فیوز می‌‌‌شوند که با رفع این ایرادها و تعویض فیوز و دیودها (با انواع مشابه آن) مشکل حل شده و پاور دوباره سالم کار خواهد کرد.

برای اطمینان از صحت فیوز پاور با چک کردن قسمت شیشه‌‌‌ای فیوز، می‌‌‌توان از سالم بودن آن مطمئن شد. اما جهت اطمینان بیشتر، بهتر است صحت آن با اهم متر، تست شود. برای این کار کافیست:

• اهم متر را روی رنج Ω یا  بازر قرار دهید.
• پروپ‌‌‌های اهم متر را به پایه‌‌‌های فیوز متصل کنید.
• اگر فیوز سالم باشد، صدای سوت ممتدی شنیده می‌‌‌شود یا عقربه‌‌‌ی اهم متر تا آخر حرکت می‌‌‌کند. در غیر این صورت فیوز خراب است.

علت ولتاژ نداشتن سیم‌‌‌های خروجی پاور کامپیوتر و لپ تاپ

در برخی مواقع با وجود اینکه پاور در تست لامپ سری سالم است و سوئیچ هم می‌‌‌شود، ولی سیم‌‌‌های خروجی از پاور به جز رنگ‌های بنفش و سبز، ولتاژ ندارند. این مشکل می‌‌‌تواند به دلیل خرابی دیودهای دو طرفه، RCL یا خازن‌‌‌های همان رنگ، به وجود بیا ید.

گاهی هم پاور سالم است، اما با تستر پاور، پاور گود (Power good) نمی‌دهد. گود ندادن پاور،می‌تواند به علل خرابی خازن‌‌های خروجی، خرابی خازن‌‌های بزرگ اول و خرابی IC Power good به وجود آید.

دلیل سوت کشیدن پاور کامپیوتر و لپ تاپ چیست-شنیده شدن صدای بوق در داخل پاور

دلیل سوت کشیدن پاور کامپیوتر و لپ تاپ می‌‌‌تواند از تورم یا نشتی خازن‌‌‌ها باشد که یک ماده‌‌‌ی زرد رنگ از آن بیرون می‌آید. اگر به محض اینکه دستگاه را به برق می‌‌‌زنیم روشن می‌‌‌شود،(IC logic) out power   باید تعویض شود. گاهی هم به دلیل وجود مشکل در وریستور، پاور خروجی نمی‌دهد.

دلایل صدای پاور کامپیوتر و لپ تاپ و روشن نشدن فن پاور

دلایل زیادی می‌تواند موجب صدا دادن پاور کامپیوتر و لپ تاپ شود که مهم‌ترین آنها عبارتنداز:

• دمای بیش از حد
• خرابی فن پاور
• دفرمه شدن پره‌های فن پاور
• وجود گردوغبار روی دریچه و فن پاور
• قدیمی شدن نسخه درایورهای قطعات

چرا پاور کامپیوتر و لپ تاپ ضعیف می‌شود؟

گاهی دلیل ریست شدن‌های مداوم سیستم در حین کار کردن، وجود ایراد در رم یا  ضعیف شدن پاور کامپیوتر تشخیص داده می‌‌‌شود که اشتباه است. این مشکل به این دلیل است که خازن الکترونیک پاور با گذشت زمان به دلیل بی‌‌‌کیفیت بودن دچار تورم شده و محتویات روغنی داخل آن با آزاد کردن گرمای زیاد باعث افزایش فشار داخل و متورم شدن قسمت آلومینیومی بالای خازن شده است.

اگر با چک کردن تمام خازن‌‌‌ها متوجه شدید که فقط یک خازن دچار تورم شده‌است و مابقی از لحاظ ظاهری سالم هستند، لازم است که تمام خازن‌‌‌ها تعویض شوند. خازن‌‌‌های الکترونیک دارای پایه‌‌‌های مثبت و منفی هستند که در زمان تعویض و نصب روی برد، باید به این نکته توجه کرد.

علت یکسره شدن پاور کامپیوتر

گاهی به محض اتصال برق به کامپیوتر، پاور آن روشن می‌شود. برای رفع این مشکل، باید تنظیمات پاور رو طوری تغییر دهید که با اتصال برق روشن نشود. به تنظیمات پاور کامپیوتر رفته و گزینه wake up by AC را غیرفعال کنید.

البته این تنظیمات در هر کامپیوتری ممکن است متفاوت باشد.

آیا پاور کامپیوتر و لپ تاپ قابل تعمیر است؟

با به وجود آمدن مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ در پاسخ به سوال «آیا مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ قابل برطرف شدن است یا خیر؟» باید گفت که بسیاری از این مشکلات به علت کثیف بودن بیش از حد اجزای داخلی پاور لپ تاپ و کامپیوتر رخ می‌‌‌دهند. بنابراین در اولین قدم برای رفع مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ، بهتر است به تمیز کردن پاور اقدام کرده و داخل آن را از گرد و غبار تمیز کنید. همچنین از جمله اقداماتی که برای رفع مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ موثر هستند، موارد زیر را می‌توان نام برد.

راهکارهای رفع مشکل پاور لپ تاپ و کامپیوتر

۱- چک کردن رابط اصلی

برای رفع مشکلات پاور کامپیوتر و لپ تاپ در ابتدا پیشنهاد می‌‌‌شود که رابط اصلی کامپیوتر چک شود که آیا به درستی در جای خود نصب شده‌‌ یا خیر؟ چرا که در برخی موارد علت اصلی مشکلات پاور لپ تاپ و کامپیوتر لق شدن یا شل شدن آن می‌‌‌تواند باشد. پس کابل‌‌‌های اصلی پاور را از آن جدا و دقیق بررسی کنید.

۲- تعویض کردن برخی از اجزای داخلی پاور

در برخی موارد دلیل به وجود آمدن مشکلات پاور لپ تاپ و کامپیوتر خرابی و از کار افتادن اجزای داخلی پاور است. از این رو اجزای داخلی را بررسی کرده و در صورت معیوب بودن اجزایی مانند خازن‌‌‌ها و غیره که از کار افتاده‌‌‌اند، آنها را تعویض کنید.

۳- نرم افزار تست پاور کامپیوتر

برای تست پاور کامپیوتر چندین راه وجود دارد. یکی از این روش‌ها استفاده از نرم افزار است. برخی از نرم افزارهای تست پاور کامپیوتر عبارتند از:

• نرم افزار تست منبع تغذیه کامپیوتر HWMonitor
• نرم افزار تست منبع تغذیه کامپیوتر Sidebar Diagnostics
• نرم افزار تست پاور PC Wizard
• نرم افزار تست پاور کامپیوتر Open Hardware Monitor
• نرم افزار تست پاور کامپیوتر AIDA64 Extreme

شما به راحتی با دانلود و نصب این نرم افزارها روی سیستم خود، می‌توانید منبع تغذیه کامپیوترتان را تست کنید. البته به یاد داشته باشید که گاهی اتصال کوتاه، خرابی یک قطعه و کشیدن جریان بیش از حد نیز می‌‌تواند چنین مشکلاتی را در سیستم پدید آورد.

۴- خرید پاور جدید و به‌روز

در نهایت می‌‌توان گفت که اگر می‌‌‌خواهید از شر مشکلات پاور لپ تاپ و کامپیوتر به صورت کامل رها شوید و هیچ ریسک و خطری نکرده باشید، در آن صورت توصیه می‌‌‌شود که یک پاور جدید و به‌روز خریداری کنید. چرا که بسیاری از مشکلات پاور می‌‌‌تواند سایر اجزا و قطعات کامپیوتر را خراب کند. البته تعویض منبع تغذیه شاید ساده‌‌‌ترین راه حل باشد که بتوان مطمئن بود که آیا ایرادات مشاهده شده مربوط به این بخش است یا خیر؟