هر آنچه که لازم است درباره برد تیکان تلویزیون بدانیم
در همه تلویزیون‌های LED و LCD قطعه‌ای به نام برد تیکان تلویزیون وجود دارد. این قطعه نقش مهمی در ایجاد تصویر باکیفیت دارد. خرابی برد تیکان باعث کاهش کیفیت یا تشکیل نشدن بخشی از تصویر در نمایشگر می‌شود.
از مهم‌ترین دلایل خرابی برد تیکان (TCON)، استفاده از آب یا شوینده‌ها برای تمیز کردن نمایشگر تلویزیون است. در این مقاله از آچارباز به طور کامل برد تیکان تلویزیون و وظایف آن را بررسی می‌کنیم.
برد تیکان تلویزیون چیست؟
برد تیکان یکی از قطعات مهم تلویزیون‌های LED و LCD است. نام دیگر برد TCON، TIMING CONTOROLLER BOARD یا TFT هم گفته می‌شود. در واقع هر جا اصطلاح برد کنترلر استفاده شد، منظور برد تیکان است. برد تیکان تلویزیون ، وظیفه تبدیل سیگنال‌ها به تصویر را دارد.
وجود قطعه تیکان تلویزیون در کیفیت تصویر تلویزیون تاثیر زیادی دارد. اگر بخواهیم خیلی ساده وظیفه این برد الکترونیکی را بیان کنیم، باید بگوییم برد تیکان قطعه‌ای است که با تنظیم میزان رنگ و روشنایی پیکسل‌های تلویزیون، کیفیت تصویر را بیشتر می‌کند. برد تیکان معمولا در قسمت میانی یا بالایی و پشت نمایشگر نمایشگر قرار دارد.
تیکان تلویزیون چگونه کار می‌کند؟
تیکان تلویزیون از سه بخش کنترل تایمینگ، مدارهای گاما و تبدیل DC-DC تشکیل شده است. مراحل کارکرد این قطعات به شرح زیر است:
- برای نمایش تصویر، ابتدا سیگنال‌ها از برد اصلی تلویزیون به بخش کنترل تایمینگ فرستاده می‌شوند.
- بعد از ارسال سیگنال، این بخش فعال می‌شود و دستور روشن شدن بخش تبدیل DC-DC را می‌دهد.
- بخش تبدیل DC-DC سیگنال‌ها را تغییر می‌دهد و آن‌ها را برای تبدیل شدن به تصویر آماده می‌کند.
- سپس این سیگنال از تبدیل DC-DC به مدارهای گاما ارسال می‌شود.
- مدارهای گاما تغییرات نهایی را روی سیگنال ایجاد می‌کنند و آن‌ها را دوباره به برد اصلی و پنل می‌فرستند.
- در مرحله پایانی، تصویر روی تلویزیون ایجاد می‌شود.
برد تیکان تلویزیون چه وظایفی دارد؟
به طور کلی وظیفه برد تیکان در تلویزیون، ایجاد تصویر نهایی و کنترل زمان‌بندی تصویر است.
با توجه به این وظایف، برد TCON تاثیر مستقیم روی موارد زیر دارد:
- HDR
- رنگ
- نرخ نوسازی تصویر
HDR یک تلویزیون هر چقدر بالاتر باشد، رنگ‌ها را واقعی‌تر نمایش می‌دهد. با خراب شدن برد تیکان، تصاویر رنگ اصلی خود را نخواهند داشت.
نرخ نوسازی تصویر هم یک ویژگی دیگر است که این قطعه الکترونیکی روی آن تاثیر دارد. اگر یک تلویزیون، نرخ نوسازی خوبی نداشته باشد، صدا و تصویر آن با هم هماهنگی نخواهند داشت.
اصلی‌ترین دلیل خرابی برد TCON در تلویزیون، آب‌خوردگی آن است. استفاده از آب یا شوینده‌های مختلف برای تمیز کردن نمایشگر تلویزیون می‌تواند به این برد آسیب برساند
نشانه‌های خرابی تیکان تلویزیون چیست؟
اصلی‌ترین دلیل خرابی برد TCON در تلویزیون، آب‌خوردگی آن است. استفاده از آب یا شوینده‌های مختلف برای تمیز کردن نمایشگر تلویزیون می‌تواند به این برد آسیب برساند. نوسانات برق و خرابی سایر قطعات تلویزیون هم به طور غیرمستقیم می‌توانند عامل خرابی این برد باشد.
خرابی یا عملکرد نادرست برد تیکان در تلویزیون نشانه‌های مختلفی دارد. از جمله این نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تلویزیون روشن می‌شود؛ اما نمایشگر آبی رنگ است.
- نشانه پاور تلویزیون روشن می‌شود؛ ولی نمایشگر تاریک است.
- وجود لکه‌های سیاه رنگ در تصویر
- تغییر رنگ برخی از قسمت‌های تصویر (نداشتن رنگ واقعی)
- تار شدن تصویر پخش شده از تلویزیون
- ایجاد یک لایه سفید رنگ روی تصویر
- کاهش کنتراست تصویر نمایشگر
- موج‌دار شدن بخشی از تصویر
- کم شدن روشنایی تصویر
- ایجاد تصویر دوتایی در نمایشگر (تصویر شبه مانند)
اگر نشانه‌های بالا را روی تلویزیون خود مشاهده کردید، یعنی قطعه تیکان تلویزیون سوخته یا خراب شده است.
تفاوت خرابی برد تیکان تلویزیون با برد اصلی تلویزیون در این است که، موج‌دار یا لکه‌دار شدن تصویر در همه بخش‌های نمایشگر دیده می‌شود؛ اما در مورد برد تیکان، خرابی تنها در بخش‌هایی از تصویر وجود دارد.
اگر تلویزیون دچار این مشکلات شد، برد اصلی آن سالم است و تنها باید برد تیکان تعمیر شود.
در موارد خرابی این قطعه حتما نباید آن را تعویض کنید؛ بلکه گاهی با عوض کردن خازن و اجزای برد می‌توان دوباره از آن استفاده کرد.
خوشبختانه هزینه تعمیر یا تعویض این برد به اندازه هزینه تعویض نمایشگر یا برد نیست. در نتیجه اگر تلویزیون شما دچار مشکل شد و علائم خرابی برد تیکان در آن وجود داشت، بهتر است از یک تعمیرکار ماهر و آشنا به قطعات الکترونیکی تلویزیون کمک بگیرید تا مشکل شما را حل کند.
دستکاری اتصالات تیکان تلویزیون و بخش‌های پیچیده آن توسط افراد مبتدی می‌تواند خرابی بیشتری ایجاد کند و به برد و نمایشگر آسیب بزند.
.
