با 10 اصطلاح رایج صفحه نمایش آشنا شوید

اغلب در زمان خرید یا تعمیر تلویزیون، فروشنده یا تعمیرکار تلویزیون اصلاحاتی را به کار می‌برند که موجب گیج شدن کاربر می‌شود. حتی ممکن است این گیج شدن مخاطب باعث خرید تلویزیون اشتباه شود. پس اگر شما هم این موقعیت را تجربه کرده‌اید این مقاله را از دست ندهید. زیرا در این مطلب قصد داریم ۱۰ اصطلاح رایج صفحه نمایش را به زبان ساده به شما آموزش دهیم.

اندازه صفحه یا Screen Size

برای بیان اندازه صفحه نمایش از واحد اینچ استفاده می‌شود، این واحد در واقع‌اندازه قطر صفحه نمایش است. هر اینچ معادل ۲.۵۴ سانتی‌متر است، شما به راحتی می‌توانید از روی این عدد و نسبت طول به عرض، مساحت صفحه نمایش را محاسبه کنید.

به طور مثال یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی بیش از دو برابر یک صفحه نمایش ۷ اینچی ( با نسبت طول به عرض برابر ) مساحت دارد و این که یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی با نسبت طول به عرض ۴ به ۳، نزدیک به ۱۲ درصد بیشتر از یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی عریض با نسبت ۱۶ به ۹ مساحت دارد.

نسبت طول به عرض (۴:۳ ، ۱۶:۹ ، ۱۶:۱۰ و …)

Aspect Ratio یا نسبت تصویر یکی از ویژگی‌های بسیار مهم در تلویزیون محسوب می شود. این نسبت از طریق تقسیم طول به عرض بدست می آید.

به طور مثال در یک صفحه نمایش Full HD اگر پیکسل‌ها مربع فرض شوند، و شما ۱۹۲۰ را بر ۱۰۸۰ تقسیم کنید، عدد ۱.۷۸ بدست می‌آید، که برابر با تقسیم ۱۶ بر ۹ است.

به بیان آسان‌تر، اگر فروشنده‌ای هنگام خرید تلویزیون، به شما می گوید این تلویزیون دارای نسبت تصویر ۱۶:۹ است. در واقع منظور او این است که این تلویزیون دارای یک صفحه نمایش Full HD است.

همچنین نسبت طول به عرض ۴ به ۳ نیز بسیار رایج است که عدد ۱.۳۳ را نتیجه می‌دهد و با‌ اندازه صفحه برابر مساحت بیشتری را نسبت به صفحات عریض دارد ( مانند ۱۶ به ۱۰ و یا ۱۶ به ۹ ). باید توجه داشت که نسبت طول به عرض بسته به کاربردی که از صفحه می‌خواهید متفاوت است.

به عنوان مثال اگر قصد دارید بیشتر فیلم تماشا کنید بهتر است از نسبت ۱۶:۹ استفاده کنید اما اگر خواندن و کارهای حرفه‌ای بیشتر مد نظر شماست نسبت ۱۶ به ۱۰ و ۴ به ۳ برای شما بهترین گزینه خواهد بود.

تراکم پیکسل‌ها در اینچ (PPI)

بسیاری از شرکت‌ها برای نشان دادن کیفیت صفحه نمایش خود از عدد ppi استفاده می‌کنند. Ppi در واقع مخفف عبارت Pixel Per Inch به معنای “تراکم پیکسلی” است. PPI در اصل تراکم پیکسل‌ها در هر اینچ از صفحه نمایش را نشان می‌دهد. این عدد نشان می‌دهد تعداد پیکسل‌ها در یک خط افقی و عمودی چقدر است و آن‌ها چقدر بهم نزدیک بوده و دارای انباشتگی هستند.

هر چه این عدد افزایش پیدا کند به این معناست که تعداد پیکسل‌ها در این سطح افزایش پیدا کرده است. در نتیجه زمانی که دقیق به صفحه نمایش نگاه می‌کنید، نمی‌توانید پیکسل‌ها را تشخیص دهید. اما تراکم بالای پیکسل‌ها موجب می‌شود تصویر برای چشم بهتر به نظر برسد و آن‌ را با کیفیت و شفافیت بهتری می‌بینیم.

باید بدانید که تراکم پیکسلی و وسعت صفحه نمایش با یکدیگر رابطه عکس دارند، این یعنی هرچقدر وسعت یک تلویزیون بیشتر باشد تراکم آن کمتر است. تراکم پیکسلی تلویزیون بسیار کمتر از تراکم پیکسلی تبلت و یا موبایل است، اما چون شما از دور به تلویزیون می‌نگرید متوجه این اختلاف نخواهیدشد.

وسعت رنگ و یا Color Gamut

این اصطلاح نشان دهنده وسعت رنگی است که یک صفحه نمایش می‌تواند نشان دهد و توانایی تولید آن‌ها را دارد.

وسعت رنگ تلویزیون بر پایه سه رنگ اصلی  قرمز و سبز و آبی انجام می‌گیرد و مابقی رنگ‌ها از ترکیب این سه رنگ تولید می‌شوند.

بعضی بر این باورند که زیاد بودن وسعت رنگ معادل کیفیت بهتر است، در صورتی که اینطور نیست. برای دیدن تصویر با کیفیت و بی‌نقص، رنگ‌های تولید شده توسط صفحه نمایش باید با استاندارد sRGB/ Rec. 709 مطابقت داشته باشد تا شما مطمئن باشید این رنگ‌ها همان رنگ‌های واقعی منبع هستند (منبع منظور فایل ذخیره شده است).

یک صفحه نمایش با وسعت رنگ بیشتر اگر رنگ‌های واقعی را دقیق نشان ندهد، تنها باعث اغراق در رنگ‌ها و انحراف اطلاعات واقعی شده و تصویر واقعی را به شما ارایه نمی‌کند. معمولا LCD وسعت رنگی کمتر و  OLED  وسعت رنگ بیشتر از استاندارد ذکر شده را دارند.

۱۶ میلیون رنگ

این عدد استانداردی است که در طیف وسیعی از دستگاه‌ها از دوربین گرفته تا تلویزیون استفاده می‌شود. این عدد بزرگ به معنای وسعت رنگ زیاد نیست. این عدد بیشترین تعداد رنگ‌هایی است که صفحه نمایش می‌تواند تولید کند و از ضرب ۲۵۶ رده از ۳ رنگ قرمز، آبی و سبز بدست می‌آید. به این معنا که اگر شما ۲۵۶ درجه از این سه رنگ را داشته باشید ۱۶ میلیون رنگ متفاوت می‌توانید از آنها تولید کنید.

بیش از ۱۷۰ درجه زاویه دید

در لیست مشخصات فنی بسیاری از تلویزیون‌ها، تبلت‌ها، تلفن‌های هوشمند و مانیتورها، عبارت زاویه دید ذکر شده است. زاویه دید در واقع حداکثر زوایای‌ کاربر نسبت به نمایشگر است که در آن تصویر با کیفیت بالایی قابل مشاهده است.

به طور معمول عدد ۱۷۰ تا ۱۷۵ درجه برای زاویه دید نمایشگرها ذکر می‌شود اما توجه داشته باشید زمانی که در زاویه ۱۷۰ درجه نسبت به تلویزیون نشسته‌اید، آنقدر سطح تصویری قابل مشاهده کوچک می‌شود که کیفیت آن اهمیتی پیدا نمی‌کند. اما زاویه دید در برخی از نمایشگرها رده پایین بازار بسیار محدود است و شما حتی وقتی با کمی زاویه نسبت به تلویزیون قرار می‌گیرید رنگ‌ها را بصورت بهم ریخته و تار مشاهده می‌کنید ولی در اکثر نمایشگرهای امروزی زاویه دید قابل قبول است و تقریبا هیچ‌کدام زاویه دید ۱۷۰ درجه ندارند.

پس این عدد تا حد زیادی بی معنی است حتی بهترین پنل‌های LCD مانند پنل‌های IPS که یکی از مهترین قابلیت‌های آن زاویه دید وسیع است) باز هم در انحراف بیش از ۳۰ درجه دچار افت شدید ۵۰ درصدی در روشنایی و کنتراست می‌شوند. حتی صفحه‌های نمایش OLED که جدید‌ترین فن‌آوری در صفحات نمایش است در زاویه دید کم دچار افت ۳۰ درصدی روشنایی و تغییر رنگ ۳۰ درصدی می‌شوند. بنابراین زاویه دید استاندارد معنی خاصی ندارد و نمی‌تواند معیار تصمیم‌گیری باشد.

نسبت کنتراست و یا Contrast Ratio

این مقدار نسبت بیشترین میزان روشنایی رنگ سفید به کمترین میزان روشنایی رنگ سیاه کامل را نشان می‌دهد. این مقدار در لابراتوار کامل تاریک اندازه‌گیری می‌شود. در صفحه نمایش تلویزیون هرچه کنتراست بالاتر باشد بهتر است.

نسبت کنتراست زمانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌شود که شما در یک محل کم نور به دیدن تصویر صفحه نمایش بپردازید. این عدد بهتر است برای موبایل حداقل ۵۰۰ و برای صفحه نمایش LCD  و یا LED بیش از ۱۵۰۰ باید باشد. برای پلاسما تا ۴۰۰۰ هم قابل دسترسی است، نسبت کنتراست بالاتر نیز در تلویزیون‌های OLED قابل مشاهده است.

لازم به ذکر است که هیچ قانون و معیاری برای اندازه گیری کنتراست وجود ندارد، شرکت سازنده پیکسل را در روشن‌ترین و تاریک ترین حالت خود اندازه گیری می‌کنند و عدد بدست آمده را نسبت کنتراست می‌گویند.

اگر نسبت کنتراست در تلویزیون درست باشد رنگ سیاه کامل سیاه دیده شده و عمق و رنگ خود را از دست نخواهد داد. کنتراست درست در تلویزیون باعث بهتر دیده شدن  جزئیات می‌گردد.

زمان پاسخگویی یا Response time

در گذشته  LCD‌ها اشیاء متحرک را تار نشان می‌دادند و نمی‌توانستند با سرعت فریم‌های تصویر وروی، هماهنگی کامل داشته باشند و نتیجه نمایش تصویری تار در هنگام حرکات سریع بود.

یک تصویر ویدویی حداکثر تا ۶۰ فریم در ثانیه سرعت دارد، یعنی در هر ۱۷ میلی‌ثانیه فریم جدید به پنل صفحه نمایش فرستاده می‌شود. زمان پاسخگویی در واقع میزان زمانی است که صفحه نمایش برای پاسخ به تصویر ورودی نیاز دارد. این مهم است که این مقدار از ۱۷ میلی ثانیه بسیار کمتر باشد. در بازار کنونی صفحه نمایش، تولیدکنندگان زمان پاسخگویی معمولا بین ۸ تا نهایتا ۱ میلی ثانیه اعلام می‌شود.

در‌ اندازه‌گیری‌های واقعی که صورت گرفته، مشخص شده که زمان پاسخ گویی واقعی بسیار بیشتر از عددی است که سازندگان ارایه می‌کنند و بیش از ۳۰ میلی ثانیه است. بنابراین این عدد نیز تا حد زیادی بی معنی است و نباید معیار تصمیم‌گیری باشد.

سرعت تعویض فریم یا Refresh Rate

این عدد در واحد هرتز‌ اندازه‌گیری می‌شود و ماکسیمم تئوری میزان تعداد فریم‌های مجزایی را نشان می‌دهد که در یک ثانیه پنل صفحه نمایش می‌تواند پخش کند. سازندگان LCD در چند سال اخیر به اعدادی مثل ۱۲۰ و یا حتی ۲۴۰ هرتز دست پیدا کرده‌اند و هم اکنون این اعداد تا ۶۰۰ هرتز هم دیده می‌شود.

این بدان معنی است که برای یک فیلم ۶۰ فریم در ثانیه‌ای، صفحه نمایش ۱۰ بار تغییر می‌کند که البته این تغییر هیچ تاثیری در کیفیت تصویر و یا افزایش کارایی صفحه نمایش در حرکات سریع ندارد (زیرا زمان پاسخگویی این صفحات نمایش آن‌قدر نیست که به طور واقعی به آن عدد دست پیدا کنند). در هنگام برخورد با این عدد نیز به آن زیاد توجه نکنید.

روشنایی یا Brightness

روشنایی یا Brightness به حداکثر میزان روشنایی یک تلویزیون اشاره دارد. به طور معمول هر چه ماکسیمم روشنایی صفحه نمایش بالاتر باشد بهتر است. اما باید توجه داشت که روشنایی زیاد نواحی روشن‌تر تصویر را  بی‌‌وضوح نشان داده و کیفیت رنگ‌ها را پایین می‌آورد  و همچنین روشنایی خیره کننده و زیاد  موجب خستگی چشم‌ها می‌شود.

به جز در مواردی که از نمایشگر خود در محیط‌های پرنور استفاده می‌کنید نباید صفحه را در این حالت قرار دهید. بعضی از شرکت‌ها سیستم اتوماتیک تنظیم روشنایی را به عنوان ابزار تبلیغاتی استفاده می‌کنند.

به این مورد توجه نکنید، چرا که معمولا این سیستم‌ها نمی‌توانند روشنایی درست را بر حسب شرایط تعیین کنند و در نهایت شما مجبور به اعمال تنظیمات دستی خواهید شد. اگر هنوز با تنظیمات رنگ تلویزیون خود مشکل دارید و نتیجه نهایی شما را راضی نکرده است باید کار را به کاردان بسپارید. سری به سایت آچارباز، وب اپ یا اپلیکیشن آچارباز بزنید و درخواست خود را در آن ثبت نمایید.