علت داغ شدن کمپرسور کولر گازی چیست؟

کولرها از لوازمی هستند که بودن آنها در هر خانه‌ و شرکتی برای خنک کردن محیط واجب است. به خصوص در تابستان که بدون کولر، تحمل هوای داغ غیرممکن خواهد بود. هر کدام از کولرها با توجه به سیستم و شیوه کارکردشان می‌توانند دچار مشکلات زیادی شوند. مثل داغ شدن کمپرسور کولر گازی. در این مطلب با هم بیشتر درباره این مشکل و راه حل های برطرف این مشکل یعنی سرویس کولر گازی و تعمیر کولر گازی صحبت می‌کنیم.

کمپرسور چیست و چه کارایی دارد؟

در یک سیستم استاندارد کولر گازی، از همان‌ها که به احتمال در خانه شما هم پیدا می‌شود، کمپرسور در قسمت بیرونی کولر قرار گرفته است. کار کمپرسور، چرخاندن سردکننده است، این چرخش برای منتقل کردن گرما در میان سیم‌ پیچ‌ها و همچنین رساندن انرژی به سردکننده ضروری است.

نیروی مورد نیاز کولر گازی برای خنک کردن فضا، در واقع برقی است که به کمپرسور وارد می‌شود تا بتواند کارش را به درستی انجام بدهد (الکتریسیته به فن‌ها قدرت می‌دهد تا حتی اگر نتوانند به تنهایی خنک‌کنندگی را انجام بدهند، در حالت “فن” کولر قرار بگیرند). موتور، به کمپرسور قدرت می‌دهد و خود کمپرسور که ساختاری شبیه به یک موتور دارد با سیلندر و پیستون کار می‌کند. کمپرسور، خنک‌کننده گازی را فشرده می‌کند و همین موضوع دمای خنک‌کننده را بالا می‌برد تا گاز آن، به گازی پرفشار تبدیل شود.

چرا کمپرسور کولر گازی داغ می‌شود؟

کمپرسور حیاتی‌ترین قسمت کولر گازی است. اصلی‌ترین دلیلی هم که باعث داغ شدن و در نهایت سوختن کمپرسور می‌شود، اتصال برق و یا قطع سیم‌های موتور است. همچنین اگر سیم‌ پیچ‌های کندانسور کثیف باشند، فشار بالا می‌رود و کولر داغ می‌شود. خراب بودن فن کندانسور، نشت گاز خنک‌کننده یا نزدیکی به منابع گرمازایی مثل خشک‌کن هم می‌تواند باعث داغ شدن کمپرسور شود. همچنین اگر کمپرسور روی دور کوتاه باشد یا کولر زیر آفتاب داغ قرار بگیرد، دمای آن بالا خواهد رفت.

همین موضوع، می‌تواند یک چرخه بی‌پایان از اتصالی را به وجود بیاورد و اوضاع را بدتر کند. یعنی هرچه دمای کمپرسور بیشتر باشد، در صورتی که به موقع خاموش نشود، حرارت زیادش باعث داغ شدن بعضی از بخش‌های کمپرسور و سیم‌های رابط می‌شود که این داغ بودن برای کمپرسور کشنده است و به راحتی می‌تواند باعث سوختن آن شود.

نحوه تشخیص داغ شدن کمپرسور

از کجا بدانیم کمپرسور کولر گازی داغ شده است؟ با توجه به اینکه کمپرسور کولر گازی در پنل خارجی آن قرار دارد، در صورت داغ شدن آن و یا خرابی تدریجی آن ممکن است توجه شما را جلب نکند تا اینکه به یکباره از کار خواهد افتاد. به همین دلیل بهتر است نشانه ها یا علایم خرابی کمپرسور را بدانیم از شدت خسارت به دستگاه بکاهیم، البته تست بدنه هم به راحتی به شما داغ شدن کمپرسور را نشان خواهد داد:

• باد کولر به اندازه کافی خنک نیست و کولر محیط را به اندازه کافی خنک نمی کند.
• فن کولر در پنل بیرونی کار می کند اما کمپرسور کار نمی کند.
• کولر گازی روشن است و در حال کار و خنک کردن هواست، اما ناگهان خاموش می شود.

بررسی های اولیه در هنگام داغ شدن کمپرسور

تعمیرکار کولر گازی در اولین اقدام خود این موارد را روی کولر گازی بررسی می‌کند، با بررسی این موارد مشخص می شود که آیا از لحاظ اتصالات الکتریکی وضعیت سیستم سلامت است یا خیر. چرا که اصلی ترین دلیل برای گرم شدن کمپرسور کولر گازی و پس از آن داغ شدن کولر گازی اشکال در سیستم برق رسانی و برق دستگاه است. به هیچ وجه این کار را بدون حضور تعمیر کار انجام ندهید و حتما از سرویس های تعمیر کولر گازی استفاده کنید.

• برق ورودی به دستگاه و اتصال صحیح بین کولر گازی و کمپرسور
• بررسی سلامت خازن کمپرسور
• تست کنتاکتور برای بررسی اتصال خازن و برق کنتاکتور

سیم پیچی های موتور کولر گازی هم با داغ یا گرم شدن کمپرسور در معرض سوختگی و آب شدن روکش ها قرار می‌گیرند، با این اتفاق اتصالات برق دچار مشکل شده و باعث سوختن بخشی از کمپرسور یا کل آن خواهد شد. تا همین بخش از بحث به ضرورت رسیدگی های مداوم و سرویس کولر گازی در دوره های منظم از سال میتوان اشاره کرد.

متداول ترین علت های داغ شدن کمپرسور

فیلترهای کولر گازی بیش از حد کثیف شده اند

وقتی فیلتر هوای شما با آلودگی یا انواع کثیفی‌ها پوشیده شده باشد، هوا نمی‌تواند در طول آن حرکت کند. بنابراین قسمتی که هوا را به بیرون خارج می‌کند باید طولانی‌تر و بیشتر کار کند (و به طبع انرژی بیشتری مصرف کند) تا جریان هوا را در سیستم نگه دارد. این فشار اضافی، موتور کولر را داغ می‌کند و حتی می‌تواند کل سیستم را خاموش کند. پس بهتر است تمیز کردن فیلتر کولر را جدی بگیرید.

یخ زدگی یا کثیف شدن سیم پیچی کندانسور

شاید برای شما غیر قابل باور باشد اما یخ زدن سیم‌ پیچ ها هم می‌تواند کولر را داغ کند. وقتی سیم پیچ کثیف باشد یا یخ بزند، کولر گازی شما نمی‌تواند حرارت کافی از هوای اطراف بگیرد. در این حالت، دمای هوا به میزانی که باید پایین نمی‌آید و چرخه‌های خنک‌کنندگی بیشتر و بیشتر طول می‌کشند. این یعنی مصرف انرژی بالاتر و دمای بیشتر در کمپرسور

گاز مبرد کولر گازی کم شده است

وقتی میزان خنک‌کننده در سیستم کولر گازی شما کم باشد، این سیستم نمی‌تواند به میزانی که باید فضای شما را خنک کند (چون برای بیرون بردن گرما از فضا، نیاز به خنک‌کننده دارد). در این حالت هم، کولر باید بیشتر و طولانی‌تر کار کند تا فضا را خنک کند و بعضی از قطعاتش (از جمله کمپرسور) داغ می‌شوند.

کهنه شدن موتور یا کمپرسور

وقتی که کولر گازی شما به انتهای عمر عملکردی خود می‌رسد، قدرت کارش در بسیاری از قسمت‌ها کاهش پیدا می‌کند. اگر سیستم شما خیلی قدیمی باشد نمی‌تواند فضا را زیاد خنک کند. این موضوع به ویژه در هواهای خیلی گرم مشکل‌ساز خواهد بود. چون انرژی زیادی به قطعاتی وارد می‌شود که مستهلک و غیر کاربردی هستند و دمای سیستم خیلی خیلی بالا می‌رود.

ولتاژ نامناسب و کم زیاد شدن ولتاژ برق

کم و زیاد شدن ولتاژ برق بلای جان لوازم برقی بخصوص کولر گازی است. یکی از آسیب های تغییر ولتاژ برق، سوختن خازن است که در نتیجه آن کمپرسور به شدت داغ می شود. پس بهتر است علائم خرابی خازن کولر گازی را رصد کنید و برای جلوگیری از ورود نوسان برق به دستگاه این است که به دستگاه کولر گازی یک محافظ برق دقیق و با کیفیت وصل کنید تا از بروز این خسارت جلوگیری شود.

عایق کاری نامناسب کولر گازی

پس از نصب پنل خارجی کولر گازی، باید حتما عایق کاری آن توسط نصاب کولر گازی انجام شود، تا عملکرد کولر گازی در خنک کردن محیط بالا برود. در صورت عدم رسیدگی و نگهداری درست از کولر، پس از مدتی بر اثر تابش نور آفتاب و در معرض باران خوردگی و باد و… عایق پوسیده می شود. به همین دلیل گرمای بیشتری به کمپرسور می رسد و این دمای بالا و فشار باعث داغ شدن کمپرسور می شود.

فن کولر گازی از کار افتاده است

فن در کولر گازی موظف است که قطعات داخلی کولر را خنک نگه دارد. اگر فن از کار افتاده باشد یا درست کار نکند یا سوخته باشد و یا حتی پره های آن کج شده باشند و کارایی درستی نداشته باشند، دمای کمپرسور بالا خواهد رفت .

روش جلوگیری از داغ شدن کمپرسور

بهترین راه برای پیشگیری از این گونه مشکلات، این است که فیلتر هوا را هر ماه عوض کنید و سالی یک بار، پیش از رسیدن فصل گرما برای سرویس و شارژ دستگاه برنامه‌ریزی کنید. فیلترهای نو و تمیز باعث می‌شوند کثیفی در مسیر جمع نشود و در پی آن مشکلات مسیر هوا هم به وجود نیاید. همچنین تعمیرکار، وقت سرویس کولر گازی شما، به دنبال مشکلاتی که گفتیم می‌گردد و اگر به آن‌ها برخورد کرد، برطرفشان می‌کند.

بیشتر کولرها، به علت آماتور بودن ساکنان ساختمان و عدم نگهداری صحیح، وقتی بسوزند، سوختگی‌شان خیلی شدید خواهد بود. آن هم به این دلیل که گرمای بیش از حد، بخش بزرگی از سیم پیچ کمپرسور را دچار سوختگی می‌کند و در پی آن، مدار دستگاه‌ها هم آسیب خواهند دید. این آسیب رسیدن به مدار تبرید، همراه با دوده ناشی از سوختن و اسید و مواد خورنده دیگر خواهد بود که اگر در مدار باقی بمانند و توسط فرد حرفه‌ای خارج نشوند، خسارات خیلی خیلی گسترده‌ای به سیستم سرد کننده وارد می‌کنند.

آیا کمپرسور کولر گازی قابل تعمیر است و یا باید تعویض شود؟

تصمیم گیری در مورد تعمیر و یا تعویض کمپرسور کولر گازی به مقدار خرابی و آسیبی که این قطعه دیده است، بستگی دارد. تعمیرکار کولر گازی با بررسی شرایط این قطعه و همچنین قطعات به کار رفته در آن باید در این مورد تصمیم بگیرید. در بیشتر موارد تعویض کمپرسور هزینه ی کمتری نسبت به تعمیر آن دارد.

دلایل سوختن موتور کولر گازی

تمامی عواملی که منجر به آسیب رساندن و داغی کمپرسور کولر گازی می‌شوند، باعث سوختن کولر گازی نیز می شود. علاوه بر دلایلی که در بالا گفته شد، دلایل زیر نیز باعث این اتفاق می شود.

روغن کاری نامناسب موتور:

از دلایل اصلی سوختن موتور کولر گازی ، روغن کاری کردن نامناسب موتور این دستگاه است. در صورتی که کمپرسور به خوبی روغن‌کاری نشده باشد، مدتی که کولر گازی طولانی کار کند، اجزای کمپرسور فرسوده شده و در نهایت سبب سوختن موتور کولر گازی می‌شود.

استفاده از روغن‌های بی کیفیت نیز همین مشکل را ایجاد می کند. یک روغن نامرغوب، کمپرسور را چسبناک کرده و موتور دستگاه را دچار مشکل می‌کند.

خرابی فن:

همانطور که در قسمت بالا گفته شد، خرابی فن موتور کولر گازی می تواند باعث داغ شدن کمپرسور شود. نتیجه داغ شدن کمپرسور می تواند سوختن موتور باشد.

نصب نامناسب:

نصب نامناسب کولر گازی یکی دیگر از دلایل سوختن موتور دستگاه است. اگر در انتخاب محل نصب کولر گازی دستورالعمل به درستی انجام نشود و یا افراد غیر متخصص اقدام به نصب آن نمایند، امکان سوختن موتور کولر گازی بالا وجود دارد. محل نامناسب نصب، سبب حبس شدن هوای درون دستگاه شده و به سرعت دستگاه را خراب می کند.

انواع سوختگی موتور کولر گازی

سوختگی در موتور کولر گازی بر دو نوع است:

• سوختگی خفیف: در سوختگی خفیف، اتصال کوتاه در یک نقطه سیم پیچ الکتروموتور اتفاق می‌افتد که باعث از کار افتادن کمپرسور می‌شود.
• سوختگی شدید: در سوختگی شدید، بخش زیادی از عایق سیم پیج دچار سوختگی خواهد شد و در نهایت کل مدار تبرید و سیستم آلوده می‌شود.