0 تا 100 مراحل برق کشی ساختمان
صنعت ساختمان سازی هر روز با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کند و تجهیزات مختلف برای راحتی بیشتر روانه بازار می‌شوند. ساختمان سازی مراحل مختلفی دارد که هرکدام باید به شیوه اصولی و طبق آئین نامه و قوانین آن پیش روند؛ در اینصورت نتیجه نهایی بدون نقص خواهد بود.
برقکاری یا برق کشی ساختمان هم یکی از مراحل مهم ساختمان سازی است که باید طبق استاندارد‌های تعیین شده پیش رود؛ در غیر اینصورت ممکن باعث آسیب دیدن وسایل برقی، نوسان در جریان و حتی آتش‌سوزی شود. در این مطلب آچارباز قصد داریم مراحل برق ساختمان و نکاتی که باید در آن رعایت کنید را به شما آموزش دهیم، پس در ادامه با ما همراه باشید. چنانچه خودتان مهارت کافی برای برقکاری را ندارید بهتر است از یک متخصص کمک بگیرید.
نحوه سیم کشی برق ساختمان چند مدل است؟
سیم کشی برق ساختمان به طورکلی به دو شکل روکار و توکار انجام می‌شود. بسته به نیاز مشتری، نوع کاربری، بودجه در نظر گرفته شده و … نوع سیم کشی مشخص می‌شود. در ادامه با این دو مدل سیم کشی بیشتر آشنا می‌شویم.
نحوه سیم کشی ساختمان روکار
در این روش سیم‌های برق همه از روی دیوار و سقف عبور می‌کنند. این روش بسیار ساده است و نسبت به سیم کشی توکار هزینه کمتری دارد. همچنین در زمان خرابی یا فرسودگی سیم‌ها، می‌توانید به‌راحتی آنها را تعویض کنید.
سیم کشی روکار نیاز به شیارزنی یا خرابی دیوارها ندارد؛ در نتیجه با سرعت بیشتری قابل انجام است.
نحوه سیم کشی ساختمان توکار
روش سیم کشی توکار ساختمان اغلب در زمان ساختوساز یا بازسازی خانه‌ها انجام می‌شود؛ زیرا در این روش باید کابل‌ها از داخل لوله‌های خرطومی عبور کرده و زیر گچ یا سقف قرار گیرند. سیم کشی توکار اغلب به سه روش انجام می‌شود که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم.
1- سیم کشی با جعبه تقسیم
در ساختمان‌های قدیمی بیشتر از جعبه تقسیم برای سیم کشی استفاده می‌شود. در این روش کابل‌های برق در بالای دیوار یا نزدیک سقف به شکل افقی عبور داده شده و در محلی که نیاز است قوطی‌های تقسیم کار نصب می‌شود. این قوطی‌ها باید در فاصله حداکثر 30 سانتی‌متری از سقف روی دیوارها نصب شوند.
2- سیم کشی با قوطی کلید و پریز
در این روش به جای جعبه تقسیم از قوطی کلید و پریز برای تقسیم کردن برق‌‌ها استفاده می‌شود. این روش به کنده‌کاری بیشتری نیاز دارد؛ زیرا قوطی به‌تنهایی فضای کافی برای این حجم از سیم را ندارند. البته باید بدانید در این روش باید پشت قوطی فضای مناسبی برای نصب قوطی کلید و پریز داشته باشد.
3- سیم کشی با جعبه فیوز یا تابلوی توزیع
سیم‌کشی به کمک تابلو توزیع یا جعبه فیوز نسبت به دو روش قبلی پر هزینه‌تر است و سیم بیشتری مصرف می‌کند؛ اما عیب‌یابی آن ساده‌تر است و آسیب کمتری به سیم‌ها وارد می‌شود. در این روش، سیم کشی قسمت‌های مختلف ساختمان به صورت مجزا انجام شده و در نهایت به محل نصب جعبه فیوز متصل می‌شود. در صورت نیاز به عیب‌یابی یا تغییر سیم‌کشی می‌توانید فیوز مربوطه را قطع کرده و از برق مابقی قسمت‌ها استفاده کنید.
مراحل سیم کشی ساختمان به کمک چه ابزاری انجام می‌شود؟
قبل از اینکه وارد مراحل سیم کشی ساختمان شوید باید ابزارهای لازم برای کار را تهیه کنید تا سرعت عمل و راندمان کار را افزایش دهید. بخشی از مهم‌ترین ابزارهای سیم کشی ساختمان عبارتند از:
- سیم‌لخت‌کن
- فازمتر
- انبردست
- متر و مولتی‌متر
- تستر ولتاژ القایی
- فنر سیم‌کشی
- دریل یا چکش و قلم
- تیغ موکت‌بر
- تراز
- ریسمان‌رنگی
- شلنگ‌تراز
- دستکش و لباس ایمنی
لیست مراحل برق کشی ساختمان به روش توکار
در ادامه مراحل برق کشی ساختمان را به ترتیب آموزش می‌دهیم:
1- کشیدن نقشه برق
کشیدن نقشه برق جزء مهم‌ترین مراحل سیم کشی برق ساختمان است. در این مرحله نقشه کلی ساختمان توسط مهندس ساختوساز ارائه شده و مهندس برق باتوجه به آن نحوه و نوع سیم‌کشی را تعیین می‌کند. در این نقشه باید محل خطوط تلفن، روشنایی، پریزهای برق، آنتن و لوازم برقی آشپزخانه (مانند ماشین لباسشویی، ظرفشویی، گاز، یخچال، پکیج و …) مشخص شود. سپس باتوجه به این نقشه مراحل بعدی انجام می‌شود.
2- اندازه‌گیری و خط تراز
دومین مورد از مراحل برقکاری ساختمان، اندازه‌گیری و تراز است. در این مرحله باید فاصله کلید و پریزها از کف و یکدیگر مشخص شود؛ سپس به کمک شلنگ تراز، دیوارها علامت گذاری شده و رنگ شوند تا محل دقیق سیم‌کشی تعیین شود.
3- کنده کاری و آماده سازی فضا
در این مرحله باید طبق اندازه‌گیری و ترازهای انجام شده، کنده کاری برای قرارگیری قوطی و لوله‌های سیم برق انجام شود. این کار را می‌توانید با تیشه‌های برقی، چکش و قلم یا با شیار زن، بتن کن، هیلتی، دریل یا … انجام دهید.
4- قوطی گذاری داخل دیوار
چهارمین مورد از مراحل سیم کشی برق ساختمان، قوطی گذاری است. در این مرحله باید ارتفاع عمودی و افقی نسبت به خط تراز کلید و پریز تعیین شود، سپس قوطی را در محل مناسب، نصب کنید. در زمان خرید قوطی باید دقت کنید که بدنه قوطی از مواد باکیفیت ساخته شده باشد تا حین کار آسیبی نبیند.
5- لوله گذاری دیوار
در این مرحله باید لوله‌های بدنه، زانوها یا لوله‌های خم را نصب کنید. این لوله‌ها در سقف، دیوارها یا کف نصب شده و سیم از داخل آنها عبور می‌کند تا کمتر آسیب ببیند.
6- سیم کشی برق ساختمان
ششمین مورد از لیست مراحل برق کشی ساختمان، سیم‌کشی است. در این مرحله باید سیم‌های مختلف مثل سیم آیفون، سیم برق، سیم تلفن و … را در لوله‌های جدا قرار دهید و به محل مناسب هدایت کنید.
7- سربندی
در مرحله هفتم باید سیم‌ها را به کلید و پریز یا جعبه تقسیم متصل کنید تا آماده نصب لامپ، لوستر یا سایر تجهیزات روشنایی باشند.
8- نصب لامپ و روشنایی
آخرین مورد از مراحل سیم کشی برق ساختمان، نصب روشنایی یا لامپ و لوسترهای مدنظرتان است. در این مرحله باید سیم‌های اتصال به این وسایل را بدرستی نصب و بعد این تجهیزات را روشن کنید.
نکات مهم در مراحل برقکاری ساختمان
برای برق‌کشی اصولی ساختمان باید نکات زیر را مدنظر قرار دهید:
- در حد امکان تعداد لوله‌ها و قوطی‌های محل را منطقی انتخاب کنید تا بیش از حد محیط‌تان شلوغ نشود.
- از لوله و قوطی‌هایی که جنس مرغوبی دارند برای سیم کشی استفاده کنید تا حین کار آسیب نبیند.
- از گذاشتن سیم‌های مختلف با کاربری متفاوت در یک لوله خودداری کنید. (برای مثال سیم آنتن، تلفن و برق را در یک لوله قرار ندهید.)
- برای محیط‌های مرطوب مانند حمام و دستشویی از سیم‌ها با روکش ضدآب استفاده کنید تا خطر اتصالی را به حداقل برسانید.
- محل نصب لوله‌های برق همیشه باید بالاتر از لوله‌های آب باشد؛ در نتیجه سعی کنید آنها را حدالامکان به جای کف از سقف عبور دهید.
- برای اتصال سیم‌های مختلف به یکدیگر از تجهیزات مخصوص مانند لنت برق استفاده کنید.
- از سیم‌های فرسوده یا دست دوم و نامرغوب برای سیم‌کشی استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث خسارت‌های جبران‌ناپذیر مانند آتش‌سوزی شود.
برای محیط‌های مرطوب مانند حمام و دستشویی از سیم‌ها با روکش ضدآب استفاده کنید تا خطر اتصالی را به حداقل برسانید.
قوانین و مقررات درباره نحوه برق کشی ساختمان
در این قسمت برخی از مقررات مهم درباره نحوه برق کشی ساختمان را بیان می‌کنیم:
- ارتفاع تمام کلیدهای روشنایی باید 10-120 سانتی‌متر، ارتفاع پریز آشپزخانه 60-120 سانتی‌متر، ارتفاع پریز حمام 120 سانتی‌متر و ارتفاع کلید کولر باید 130 سانتی‌متر باشد.
- تمامی کلید و پریزها باید توسط شلنگ تراز یا لیزر هم سطح باشند.
- فاصله پریزهای برق، آنتن و تلفن از کف باید حدود 30-40 سانت باشد.
- باید جعبه فیوز ساختمان از لوله‌های آب و گاز حداقل 100 سانتی متر فاصله داشته باشد.
- اگر نیاز است قوطی‌های برق را نزدیک چارچوب درب نصب کنید باید حداقل 15-25 سانتی‌متر فاصله داشته باشد.
- سیم‌هایی که برای روشنایی (لامپ و لوستر) استفاده می‌شود باید سطح مقطع 2.5 میلی‌متر، سیم‌های اصلی برق 4 میلی‌متر، سیم کولر آبی 2.5 میلی‌متر و سیم کولرگازی 4 میلی‌متر باشد.
- فیوزهایی که برای روشنایی، پریز و … استفاده می‌شود دارای ظرفیت زیر باشند:
| نوع فیوز | ظرفیت |
| فیوز روشنایی | 10 آمپر |
| فیوز پریزها | 16 آمپر |
| فیوز کولر گازی و برق اصلی | 20 آمپر |
| فیوز برای کنتر اصلی | 25 آمپر |
- علاوه بر موارد فوق باید نکاتی مانند استفاده از تجهیزات ایمنی، تنظیم ولتاژ، آزمایش کابل‌ها بدرستی انجام شود.
آنچه درباره مراحل برق کشی ساختمان آموختیم
در این مطلب مراحل برق کشی ساختمان، انواع سیم کشی، ابزارهای مورد نیاز و نکات و قوانین ایمنی برای برق کشی ساختمان را آموزش دادیم. برقکاری ساختمان کاری تخصصی است و در صورتی‌که ابزار و مهارت کافی نداشته باشید ممکن است به جان و مال شما آسیب بزند؛ پس بهتر است از یک متخصص کمک بگیرید. می‌توانید تجربیات، نظرات و سوال‌هایتان را در بخش دیدگاه‌ها مطرح کنید تا کارشناسان ما به آنها پاسخ دهند.
