
آبگرمکنهای دیواری، یکی از اصلیترین و پرکاربردترین وسیلههای گرمایشی در منازل هستند که به تأمین آب گرم مصرفی میپردازند. آب گرم مصرفی برای مقاصد مختلفی همچون پخت و پز، نظافت و استحمام و غیره به کار میرود. آبگرمکن به عنوان دستگاهی که با انرژیهای الکتریکی، گرمایی و گاز شهری در ارتباط است، عملکرد خاصی دارد و باید به صورت مداوم و متناوب مورد بررسی قرار گیرد. تعمیر و سرویس آبگرمکن، چندان کار پیچیدهای نیست و اگر این کارها به صورت مداوم انجام شوند، در صورت خرابی و یا بروز مشکل در اجزا و قطعات آبگرمکن، میتوان به سرعت آنها را شناسایی و در صورت لزوم نسبت به تعویض قطعه و یا تعمیر آبگرمکن اقدام نمود.
در این میان یکی از مشکلاتی که برای تمامی آبگرمکنهای دیواری بوجود میآید، رسوب گرفتگی لولهها و مجاری آن است که در صورت عدم رسیدگی و بی توجهی به آن موجب بروز خرابیها و خسارات چشمگیری خواهد شد. به دلیل اهمیت این موضوع، ما نیز در ادامه این مطلب به آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری میپردازیم.
رسوب چگونه در آبگرمکن ایجاد میشود؟
پیش از هر چیز، باید به این موضوع بپردازیم که اهمیت رسوب زدایی آبگرمکن دیواری در چیست؟ همانطور که میدانید، آب شهری به صورت کامل خالص نبوده و دارای مقداری املاح گوناگون است. این املاح از طریق لوله کشیهای آب شهری به منازل وارد شده و در لوله کشیهای ساختمان، دیوارههای کتری، سماور و حتی آبگرمکن رسوب میکنند. این رسوبات به تدریج باعث کاهش قطر لولهها و گرفتگی آنها میشود. این موضوع در آبگرمکنهای دیواری موجب میشود تا انتقال حرارت از شعله به آب دچار اختلال شده و عملکرد آبگرمکن نیز به درستی انجام نشود. از سوی دیگر، رسوب گرفتگی در لولههای آب گرم نسبت به لولههای آب سرد، بیشتر است. چرا که دمای آب در حال گذر از داخل لوله، بیشتر است. به همین دلیل، باید به صورت دورهای نسبت به رسوب گیری مجاری و لولههای آبگرمکن دیواری بپردازیم تا از کاهش آب گرم مصرفی و اتلاف انرژی جلوگیری شود.
از دلایل دیگری که موجب رسوب لوله مبدل گرمایی میشود، گرم شدن نقطهای این لوله در بالای شمعک است. گاهی این قسمت با رسوب گیری نیز از بین نخواهد رفت و تعمیرکار ناچار به بریدن این بخشی از لوله شده و لوله کشی جدید را پیشنهاد میدهد. حذف کردن شمعک نیز میتواند در رفع این مشکل برای رسوب گیری آبگرمکن موثر باشد که البته این مشکل در لولههای بسیار قدیمی و کهنه رخ میدهد. همان طور که گفته شد دلایل بسیاری در ایجاد رسوب و برطرف کردن آب وجود دارد که یکی دیگر از آنها تنظیم نبودن شمعک است. این علت میتواند رسوب زدایی آبگرمکن را با نواقص بسیاری همراه کند. به صورتی که اگر شمعک به درستی کار نکند رسوب زدایی هر سه ماه یکبار باید تکرار شود.

آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری
رسوب گیری آبگرمکن خانگی به دو روش انجام میشود. روش نخست ثقلی و روش دوم پمپی است که در ادامه آنها را به تفصیل مورد بحث قرار میدهیم. پیش از آن که آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری بپردازیم باید تعدادی از لوازم و مواد مورد نیاز برای رسوب زدایی را معرفی کنیم. برای رسوب گیری آبگرمکن خانگی، داخل مبدل گرمایی از اسید کلریدریک یا همان جوهر نمک با غلظت ۲۰ درصد استفاده میکنند. این مواد داخل ظروف دربسته نگهداری شده تا بخار سمی آن در هوا پخش نشود و مشکلات تنفسی ایجاد نکند. البته باید دقت کرد که این مواد روی سطوح دیگر ریخته نشود و نحوه مصرف آن را با دقت اجرا کرد.
رسوب زدایی آبگرمکن به روش ثقلی
برای رسوب گیری به روش ثقلی به لوازم زیر نیاز داریم:
۱- یک عدد لوله پلی پروپیلن ۲۰ میلیمتری
۲- دو عدد بوشن p سردنده
۳- دو عدد شیلنگ لاستیکی
۴- یک عدد قیف پلاستیک
۵- یک ظرف مناسب پلاستیکی جهت جمع کردن اسید خروجی از مبدل
۶- دستکش لاستیکی
۷- عینک محافظ سفید
۸- یک عدد تشت پلاستیکی بزرگ جهت ریختن آب و قرارگیری مبدل در آن
۹- یک عدد ماسک یکبار مصرف
۱۰- اسید کلریدریک
۱۱- دو لیتر جوهر نمک با غلظت ۲۰ درصد

نحوه اجرا و آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش ثقلی
قبل از هرکاری باید آبگرمکن را خاموش کرده و مبدل گرمایی را از آبگرمکن جدا کنیم. در ابتدا شیر ورودی آب به آبگرمکن را ببندید. برای پیدا کردن مبدل گرمایی باید در زیر کلاهک تعدیل به دنبال آن بگردید. این مبدل درست در زیر کلاهک تعدیل به کمک دو گیره فنری به کلاهک تعدیل متصل شده است. از قسمت پایین نیز به مجموعه رگلاتورها و لوله آب گرم متصل است. بعد از باز کردن مبدل گرمایی توسط آچار مخصوص این کار، آب باقی مانده در آن را خارج کنید. برای انجام این کار باید در یک سر لوله بدمید تا آب داخل لوله به راحتی خارج شود. بعد از این که مطمئن شدید لوله از آب خالی شده است به یک سر لوله مبدل شیلنگ لاستیکی و به سر دیگر آن یک لوله پلاستیکی که از جنس pp است را ببندید.

لوله پلاستیکی باید از سطح مبدل گرمایی کمی بالاتر قرار گیرد. این ارتفاع باید در حدود ۱ متر باشد. قیف را در قسمت بالایی لوله بگذارید و سپس مبدل گرمایی را در تشت پلاستیکی قرار دهید. درون تشت میزان کافی آب بریزید تا در صورتی که اسید با شدت پاشید آسیبی به شما وارد نشود. بهتر است اگر هوا سرد است از آب گرم برای رسوب گیری آبگرمکن استفاده کنید. سپس با دقت و بسیار آرام اسید را در قیف بریزید. از سمت دیگر اسید به حالت کف آلوده خارج میشود. این روند را ادامه دهید هر زمان که احساس کردید کف اسید گرفته شده است کار را متوقف کنید. در نهایت کار مبدل گرمایی را با همین روش به کمک آب بشویید و در جای خود قرار داده ببندید.
رسوب گرفتگی در لولههای آب گرم نسبت به لولههای آب سرد، بیشتر است
رسوب زدایی آبگرمکن به روش پمپی
روش پمپی، راه دیگری برای رسوب گیری آبگرمکن خانگی است و برای انجام این کار به وسایل زیر نیاز داریم:
۱- یک عدد پمپ اسید شویی
۲- دو عدد شیلنگ قابل انعطاف
۳- یک گالن اسید
۴- یک گالن آب
۵- یک ظرف مناسب و بزرگ جهت ریختن اسید
۶- عینک محافظ
۷- ماسک دهنی

نحوه اجرا و آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش پمپی
برای شروع کار، شیر ورود آب به آبگرمکن را ببندید. در این روش بعد از این که آب داخل لوله مبدل گرمایی را تخلیه کردید پمپ اسیدشویی را در ظرف مخصوص اسید قرار دهید. خروجی پمپ را به یک طرف مبدل گرمایی متصل کرده و طرف دیگر مبدل گرمایی را به کمک یک عدد شیلنگ پلاستیکی به سمت ظرف تخلیه قرار دهید. پمپ را روشن کنید. رسوب گیری را تا زمانی که اسید از داخل دستگاه آبگرمکن با کف خارج میشود ادامه دهید. بعد از صاف و یک دست شدن اسید کار را متوقف کرده و مبدل را با همین روش با آب شستوشو دهید. حال تمامی اتصالات را ببندید. این روش جهت پمپ کولر آبی نیز مورد استفاده قرار میگیرد، البته به دلیل آن که اسید در این حالت بخار زیادی تولید میکند برای این منظور توصیه نمیشود.
نکاتی که در هنگام رسوب زدایی آبگرمکن باید به آنها توجه کنید
تا اینجا با آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری آشنا شدیم و دیدیم که شما میتوانید رسوب زدایی را به صورت دورهای، در منزل و با استفاده از تجهیزات خاصی انجام دهید. در این میان با توجه به حساسیت این مواد و احتمال بروز مشکلاتی که در صورت عدم توجه به عملکرد آنها ممکن است بوجود آیند، شایسته است تا در زمان رسوب زدایی آبگرمکن، نسبت به رعایت کردن نکات زیر دقت و توجه لازم را داشته باشید:
- زمانی که اسید برای اولین بار وارد مبدل حرارتی آبگرمکن میشود، واکنش شیمیایی شدیدی در آن رخ میدهد که موجب میشود تا از بالای قیف، اسید به سمت بیرون پاشیده شود. در این زمان اگر ظرفی بر روی قیف قرار نداشته باشد و شما نیز از دستگاه فاصله کافی نداشته باشید، ممکن است پاشیده شدن اسید موجب بروز خسارت و ایجاد آسیب شود. بنابراین بهتر است بلافاصله پس از ریختن اسید به داخل قیف، ظرفی را بر روی آن قرار دهید تا از پاشیده شدن آن جلوگیری کند.
- پس از ریختن اسید به داخل مبدل حرارتی آبگرمکن، باید چند بار این کار تکرار شود تا تمامی رسوب موجود در مبدل، از آن جدا شود. برای درک این موضوع، کافی است تا به تغییرات اسید در هنگام خروج از دستگاه توجه کنید. هر گاه اسیدی که در قیف ریخته شد، بدون کف کردن از دستگاه خارج شود، رسوب زدایی به طور کامل صورت گرفته است.
- پس از پایان کار نیز باید آب خالص را درون قیف بریزید تا فضای داخلی مبدل را پاکسازی کرده و حتی مقدار ناچیزی از اسید نیز در آن باقی نماند.

توصیه مهم
اگر شما نیز در صدد رسوب زدایی آبگرمکن دیواری منزل خود هستید، ما به شما توصیه میکنیم و که به علت خطرناک بودن کار با اسید، به خصوص در منزل و با شرایط ویژهای که رسوب زدایی آبگرمکن دارد، بهتر است تا این وظیفه را به عنوان یکی از سرویسها و خدمات تاسیسات ساختمان که توسط شرکتهای تولید کننده آبگرمکن ارائه میشود، به افراد متخصص در این حوزه بسپارید. طبیعی است که این امر برای شما، هزینه بر خواهد بود و اگر خودتان این کار را انجام دهید، جز هزینه اسباب و لوازم، هزینه پرسنل و نیروی خدماتی این شرکت نیز برای شما ایجاد نمیشود. اما این هزینه در برابر هزینه احتمالی و خسارتی که در صورت بروز کوچکترین مشکل در فرآیند رسوب گیری، بر روی دوش شما قرار میگیرد بسیار ناچیز و بی اهمیت است و سلامتی ما تنها نعمتی است که با هیچ گونه هزینهای جبران شدنی نیست.
هزینه سرویس آبگرمکن دیواری بوتان
شما میتوانید برای رسوب زدایی و سرویس آبگرمکن دیواری بوتان، از پرسنل متخصص و خبره این شرکت بخواهید تا این کار را با بهترین روش و مواد موجود در بازار و به صورت کاملاً حرفهای برای شما انجام دهند. هزینه هر بار سرویس آبگرمکن دیواری بوتان تنها مقدار ناچیزی است که علاوه بر پیشگیری از بروز خطرات احتمالی، خاطر شما را از بابت امنیت و عملکرد کامل و بی نقص آبگرمکن نیز آسوده میسازد.

درود.مچکرم بابت اطلاعاتتون
آیا اسید یا همان جوهر نمک ۲۰درصد به راحتی پیدا میشود
باسلام
محمدرضای عزیز، خواهش میکنیم. بله میتوانید از فروشگاه های تجهیزات تعمیر هر دو را خریداری کنید. در صورتی که پیدا نشد، با شماره پشتیبانی ۰۲۱۵۴۵۹۱۶۰۰ تماس بگیرید تا همکاران ما شما را راهنمایی کنند.
با درود
مطالبتون مفید بود
فقط متوجه نشدم قبل از ریختن اسید، ابتدا با آب یکبار داخل لوله هارو بشورم یا نیاز نیست؟؟؟
بازم ممنونم
باسلام
محمود عزیز، نیازی به این کار نیست.
من ساکن شمال هستم و اینجا خیلی اب املاح دارد. ابگرمکن دیواری رو خودم رسوب گیری کردم ولی همچنان فشار آب گرم کم است . امکان دارد رسوب درون لوله های منتهی به ابگرمکن باشد؟ برای پاک کردن رسوب لوله ها باید چه کرد؟
با سلام
دوست عزیز، پیشنهاد میکنم سرویسکار آبگرمکن وضعیت دستگاه شما را بررسی کند.
برای اینکه متوجه شوید فشار ورودی آب برای سرد و گرم مساوی است بهتر است قبل از انجام هر کاری آب سرد را باز کنید و با آب گرم مقایسه کنید اگر اختلاف دارد قطعا رسوب گیری در آب گرم نیاز است و اگر برابر با هم بودند پس فشار آب بطور کلی کم است و باید برای گذاشتند پمپ آب اقدام کنید اما برای رسوب زدایی بهتر است روش بالا را انجام دهید و میتوانید آبگرمکن را از دو سر آب گرم وسرد باز کنید و بیاورید داخل حمام و انجام عمل رسوب زدایی را در داخل حمام و داخل تشت پلاستیکی انجام دهید اگر مقداری از اسید داخل سرامیک ریخت نگران نشوید با آب میتوانید بشورید و حتما با ریختن کم کم اسید این کار را انجام دهید و اگر از خروج کف پاک شد چند بار با شستن آب معمولی از روان شدن آب در بخش ورودی و خروجی مطمئن شوید پس از اینکه متوجه شدید رسوب زدایی انجام شد دوباره آبگرمکن را سر جایش دوباره بگذارید و اتصالات را با نوار تفلون دوباره با آچار فرانسه سفت کنید . لازم بذکر است هر شش ماه نیاز است این رسوب ذایی انجام شود تا میزان کارآیی آبگرمکن افزایش یابد و از میزان هدر رفت آب و انرژی گاز کاسته شود . باتشکر
باسلام
مهران عزیز متشکریم که تجربه خود را در اختیار ما قرار دادید.
مهران عزیز درود بر شما