چگونه گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری را باز کنیم؟

آبگرمکن‌های دیواری، اصلی‌ترین و پرکاربردترین وسیله‌های گرمایشی در منازل هستند که به تأمین آب گرم مصرفی می‌پردازند. آب گرم مصرفی برای مقاصد مختلفی همچون پخت و پز، نظافت، استحمام و غیره به کار می‌رود. آبگرمکن وسیله از اجزای مختلفی درست شده و وسیله پیچیده‌ای است؛ به همین دلیل باید به طور مداوم کارکرد آن بررسی شود تا مشکل جدی ایجاد نشود. یکی از مشکلات رایجی که برای این دستگاه ایجاد می‌شود، گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری است.

سرویس دوره‌ای دستگاه از حاد شدن این مشکل جلوگیری می‌کند؛ ولی اگر این مشکل زود برطرف نشود، ممکن است لوله‌های آبگرمکن سوراخ شوند. سوراخ شدن لوله‌ها هزینه بیشتری نسبت به سرویس دوره‌ای برای شما دارد.

تعمیر آبگرمکن کار چندان پیچیده‌ای نیست. اگر این کارها به صورت مداوم انجام شوند، در صورت خرابی یا بروز مشکل در اجزا و قطعات آبگرمکن، می‌توانید به سرعت آنها را شناسایی کنید و برای رفع آن اقدام کنید.

گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری چگونه ایجاد می‌شود؟

همان‌طور که می‌دانید، آب شهری به صورت کامل خالص نبوده و دارای مقداری املاح گوناگون است. این املاح از طریق لوله کشی‌های آب شهری به منازل وارد شده و در لوله کشی‌های ساختمان، دیواره‌های کتری، سماور و حتی آبگرمکن رسوب می‌کنند. این رسوبات به تدریج باعث کاهش قطر لوله‌ها و گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری می‌شوند.

این موضوع در آبگرمکن‌های دیواری موجب می‌شود تا انتقال حرارت از شعله به آب دچار اختلال شده و عملکرد آبگرمکن نیز به درستی انجام نشود. از سوی دیگر، گرفتگی لوله آب گرم آبگرمکن نسبت به لوله‌های آب سرد، بیشتر است. دمای آب در حال گذر از داخل لوله‌، بیشتر است؛ به همین دلیل، باید به صورت دوره‌ای به برطرف کردن گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری بپردازیم تا از کاهش آب گرم مصرفی و اتلاف انرژی جلوگیری شود.

از دلایل دیگری که موجب گرفتگی لوله های آبگرمکن دیواری می‌شود، گرم شدن نقطه‌ای این لوله در بالای شمعک است. گاهی این مشکل با رسوب گیری نیز از بین نخواهد رفت و تعمیرکار ناچار به بریدن این بخشی از لوله شده و لوله کشی جدید را پیشنهاد می‌دهد.

حذف کردن شمعک نیز می‌تواند برای رفع گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری موثر باشد که البته این مشکل در لوله‌های بسیار قدیمی و کهنه رخ می‌دهد. همان طور که گفته شد دلایل بسیاری در ایجاد گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری وجود دارد که یکی دیگر از آنها تنظیم نبودن شمعک است. این علت می‌تواند رسوب زدایی آبگرمکن را با نواقص بسیاری همراه کند. به صورتی که اگر شمعک به درستی کار نکند رسوب زدایی هر سه ماه یکبار باید تکرار شود.

راههای جلوگیری از رسوب آبگرمکن دیواری

برای جلوگیری از رسوب آبگرمکن دیواری و کاهش نیاز آن به رسوب گیری، راهکارهایی هم وجود دارد که با انجام آن‌ها تشکیل رسوب و گرفتگی لوله‌ها دیرتر اتفاق می‌افتد.

استفاده از فیلترهای رسوب گیر پکیج و آبگرمکن یکی از این راهکارهاست. این رسوب گیرها، املاح آب ورودی به پکیج را می‌گیرند.

سرویس دوره‌ای دستگاه، تمیز کردن شمعک و تنظیم کردن آن، از دیگر روش‌هایی است از رسوب گرفتن آبگرمکن جلوگیری می‌کند.

آموزش برطرف کردن گرفتگی لوله های آبگرمکن دیواری

برطرف کردن گرفتگی لوله های آبگرمکن دیواری به دو روش انجام می‌شود:

• رسوب زدایی به روش نخست ثقلی
•  رسوب زدایی به روش دوم پمپی

پیش از آن که به چگونگی رفع گرفتگی لوله آبگرمکن بپردازیم باید تعدادی از لوازم و مواد مورد نیاز برای رسوب زدایی را معرفی کنیم. برای برطرف کردن گرفتگی لوله های آبگرمکن دیواری ، داخل مبدل گرمایی از اسید کلریدریک یا همان جوهر نمک با غلظت ۲۰ درصد استفاده می‌کنند. این مواد داخل ظروف دربسته نگهداری شده تا بخار سمی آن در هوا پخش نشود و مشکلات تنفسی ایجاد نکند. البته باید دقت کرد که این مواد روی سطوح دیگر ریخته نشود و نحوه مصرف آن را با دقت اجرا کرد.

مواد لازم برای رسوب زدایی آبگرمکن به روش ثقلی

برای رسوب گیری به روش ثقلی به لوازم زیر نیاز داریم:

۱- یک عدد لوله پلی پروپیلن ۲۰ میلی‌متری

۲- دو عدد بوشن p سردنده

۳- دو عدد شیلنگ لاستیکی

۴- یک عدد قیف پلاستیک

۵- یک ظرف مناسب پلاستیکی جهت جمع کردن اسید خروجی از مبدل

۶- دستکش لاستیکی

۷- عینک محافظ سفید

۸- یک عدد تشت پلاستیکی بزرگ جهت ریختن آب و قرارگیری مبدل در آن

۹- یک عدد ماسک یکبار مصرف

۱۰- دو لیتر جوهر نمک با غلظت ۲۰ درصد

نحوه رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش ثقلی

رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش ثقلی مراحل زیر را انجام دهید: 

1. در ابتدا شیر ورودی آب به آبگرمکن را ببندید.
2. قبل از هرکاری باید آبگرمکن را خاموش و مبدل گرمایی را از آبگرمکن جدا کنیم. برای پیدا کردن مبدل گرمایی باید در زیر کلاهک تعدیل به دنبال آن بگردید. این مبدل درست در زیر کلاهک تعدیل به کمک دو گیره فنری به کلاهک تعدیل متصل شده است. از قسمت پایین نیز به مجموعه رگلاتور‌ها و لوله آب گرم متصل است.
3. بعد از باز کردن مبدل گرمایی توسط آچار مخصوص این کار، آب باقی مانده در آن را خارج کنید. برای انجام این کار باید در یک سر لوله بدمید تا آب داخل لوله به راحتی خارج شود.
4. بعد از این که مطمئن شدید لوله از آب خالی شده است به یک سر لوله مبدل، شیلنگ لاستیکی و به سر دیگر آن یک لوله پلاستیکی که از جنس pp است را ببندید. لوله پلاستیکی باید از سطح مبدل گرمایی بالاتر قرار گیرد. این ارتفاع باید در حدود ۱ متر باشد.
5. مبدا را داخل تشت قرار دهید.
6. درون تشت میزان کافی آب بریزید تا در صورتی که اسید با شدت پاشید آسیبی به شما وارد نشود. سپس با دقت و بسیار آرام اسید را در قیف بریزید. از سمت دیگر، اسید به حالت کف آلوده خارج می‌شود.
7. این روند را ادامه دهید. هر زمان که احساس کردید کف اسید گرفته شده است کار را متوقف کنید.
8. در نهایت کل مبدل گرمایی را با همین روش به کمک آب بشویید تا گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری  برطرف شود.
9. حالا می‌توانید مبدل را دوباره سرجایش نصب کنید.

رسوب زدایی آبگرمکن دیواری با سرکه

اگر گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری زیاد نباشد یا از کار با اسید کلریدریک می‌ترسید می‌توانید از روش رسوب گیری آبگرمکن دیواری با سرکه استفاده کنید. سرکه یک اسید ضعیف طبیعی است. اسیدی بودن این ماده می‌تواند در حل مشکل گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری چاره ساز باشد.

برای رسوب زدایی آبگرمکن دیواری با سرکه مانند روش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش ثقلی عمل کنید؛ ولی به جای دو لیتر جوهر نمک از دو لیتر سرکه استفاده کنید. اگر گرفتگی لوله های آبگرمکن دیواری شما زیاد باشد احتمالا به مقدار بیشتری سرکه نیاز دارید.

مواد لازم برای رسوب زدایی آبگرمکن به روش پمپی

روش پمپی، راه دیگری برای حل مشکل گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری است و برای انجام این کار به وسایل زیر نیاز دارید:

۱- یک عدد پمپ اسید شویی

۲- دو عدد شیلنگ قابل انعطاف

۳- یک گالن اسید

۴- یک گالن آب

۵- یک ظرف مناسب و بزرگ جهت ریختن اسید

۶- عینک محافظ

۷- ماسک دهانی

نحوه رسوب زدایی آبگرمکن دیواری به روش پمپی

برای حل مشکل گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری و سرویس آبگرمکن با پمپ ، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. شیر ورود آب به آبگرمکن را ببندید.
2. آب داخل لوله مبدل گرمایی را تخلیه کنید.
3.  پمپ اسیدشویی را در ظرف مخصوص اسید قرار دهید.
4. خروجی پمپ را به یک ظرف مبدل گرمایی متصل کرده و طرف دیگر مبدل گرمایی را به کمک یک عدد شیلنگ پلاستیکی به سمت ظرف تخلیه قرار دهید.
5. پمپ را روشن کنید.
6. رسوب گیری را تا زمانی که اسید از داخل دستگاه آبگرمکن با کف خارج می‌شود ادامه دهید.
7. بعد از صاف و یک دست شدن اسید کار را متوقف کرده و مبدل را با همین روش با آب شست‌وشو دهید.
8. حال تمامی اتصالات را ببندید.

هزینه رسوب زدایی آبگرمکن دیواری تنها مقدار ناچیزی است که علاوه بر پیشگیری از بروز خطرات احتمالی، خاطر شما را از بابت امنیت و عملکرد کامل و بی نقص آبگرمکن هم آسوده می‌سازد.

نکاتی که در هنگام رسوب زدایی آبگرمکن باید به آنها توجه کنید

تا اینجا با حل مشکل گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری و رسوب زدایی آبگرمکن دیواری آشنا شدید و دیدید که شما می‌توانید رسوب زدایی را به صورت دوره‌ای، در منزل و با استفاده از تجهیزات خاصی انجام دهید. در این میان با توجه به حساسیت این مواد و احتمال بروز مشکلاتی که در صورت عدم توجه به عملکرد آنها ممکن است بوجود آیند، بهتر است تا در زمان رسوب زدایی آبگرمکن، نسبت به رعایت کردن نکات زیر دقت و توجه لازم را داشته باشید:

1. زمانی که اسید برای اولین بار وارد مبدل حرارتی آبگرمکن می‌شود، واکنش شیمیایی شدیدی در آن رخ می‌دهد که موجب می‌شود تا از بالای قیف، اسید به سمت بیرون پاشیده شود. در این زمان اگر ظرفی بر روی قیف قرار نداشته باشد و شما نیز از دستگاه فاصله کافی نداشته باشید، ممکن است پاشیده شدن اسید موجب بروز خسارت و ایجاد آسیب شود. بنابراین بهتر است بلافاصله پس از ریختن اسید به داخل قیف، ظرفی را بر روی آن قرار دهید تا از پاشیده شدن آن جلوگیری کند.
2. پس از ریختن اسید به داخل مبدل حرارتی آبگرمکن، باید چند بار این کار تکرار شود تا تمامی رسوب موجود در مبدل، از آن جدا شود. شما می‌توانید به تغییرات اسید در هنگام خروج از دستگاه توجه کنید. هر گاه اسیدی که در قیف ریخته شد، بدون کف کردن از دستگاه خارج شود، رسوب زدایی به طور کامل صورت گرفته ‌است.
3. پس از پایان کار هم باید آب را درون قیف بریزید تا فضای داخلی مبدل، پاکسازی شود و حتی مقدار ناچیزی از اسید در آن باقی نماند.
4. به علت خطرناک بودن کار با اسید، به خصوص در منزل و با شرایط ویژه‌ای که رسوب زدایی آبگرمکن دارد، بهتر است تا حل مشکل گرفتگی لوله آبگرمکن دیواری را به افراد متخصص در این حوزه بسپارید. طبیعی است که این امر برای شما، هزینه بر خواهد بود اما این هزینه در برابرهزینه احتمالی و خسارتی که در صورت بروز کوچکترین مشکل در فرآیند رسوب گیری، ایجاد می‌شود بسیار ناچیز و بی‌‎اهمیت است.