راهنمای استفاده از ماشین ظرفشویی و نحوه نگهداری از آن

تمامی وسایلی که تکنولوژی به کمک انسان به زندگی ما وارد کرده است در اختیار آرامش و آسایش انسان به کار گرفته می‌شوند تا علاوه بر این در مصرف انرژی و همچنین وقت نیز صرفه جویی انجام گیرد. ماشین ظرفشویی از ملزومات یک آشپزخانه محسوب نمی‌شود ولی می‌تواند صرفه‌جویی بسیاری در زمینه مصرف آب و البته زمان را داشته باشد.
این جعبه شوینده، آب گرم و ماده شوینده را بر روی ظروف می‌ریزد و آب‌های کثیف ناشی از چربی و انباشت مواد غذایی که بر روی ظروف وجود دارد را از محل تخلیه، بیرون ریخته و بعد از خشک کردن ظروف آن‌ها به شما تحویل می‌دهد. تمامی این عملکردها توسط چند دکمه انجام می‌شود که بسیار ساده است ولی ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد. برای این که استفاده از  ماشین ظرفشویی را بیاموزیم باید با عملکرد قسمت‌های مختلف آن به طور کامل آشنا شویم و راهنمای استفاده از ماشین ظرفشویی را بشناسیم.

آنچه در این مقاله می خوانید:

• طرز استفاده از ماشین ظرفشویی چگونه است؟
• چگونه ماشین ظرفشویی را روشن کنیم؟
• برنامه شستشو در ماشین ظرفشویی چگونه اجرا می‌شود؟
• نحوه استفاده از طبقه های داخلی
• ریختن شوینده و جلا دهنده در ماشین ظرفشویی
• انتخاب برنامه شستشو در ماشین های ظرفشویی
• قفل کودک چیست؟
• چه زمانی درب ماشین ظرفشویی را باز کنیم؟
• انجام چه کارهایی ماشین ظرفشویی را خراب می‌کند؟
• نحوه نگهداری از ماشین ظرفشویی و افزایش عمر مفید آن

طرز استفاده از ماشین ظرفشویی چگونه است؟

پس از خرید ظرفشویی باید طرز استفاده از ماشین ظرفشویی را یاد بگیرید. البته باید بدانید که استفاده از این دستگاه در همه برندها روش مشابهی دارد. فرقی نمی کند که برند ماشین ظرفشویی شما ال جی باشد یا سامسونگ، بوش و یا یک برند ایرانی مثل پاکشوما. نحوه استفاده از ماشین ظرفشویی در همه برندهای نامبرده یکسان است.

چگونه ماشین ظرفشویی را روشن کنیم؟

برای روشن کردن ماشین ظرفشویی از هر برندی باید برای روشن کردن ظرفشویی ابتدا دستگاه را به برق وصل کرده و سپس دکمه پاور روی دستگاه را بزنید. بسته به نوع مدل ماشین ظرفشویی مورد استفاده شما، دکمه پاور می تواند روی درب دستگاه و یا داخل درب دستگاه باشد که با باز کردن درب ظرفشویی پنل آن نمایان میشود.

برنامه شستشو در ماشین ظرفشویی چگونه اجرا می‌شود؟

همان طور که در بیشتر کتابچه‌های راهنمای استفاده ماشین ظرفشویی آمده است از زمانی که شما ظروف کثیف را داخل ماشین ظرفشویی می‌چینید و ماده شوینده را داخل محفظه ریخته و دکمه شروع را می‌زنید تا زمانی که درب ماشین ظرفشویی را باز می‌کنید و ظروف تمیز و شفاف را بر می‌دارید پروسه پیچیده و دقیقی انجام می‌شود.
ابتدا آب گرم از طریق یک شلنگ که به شیر آب منزل متصل است، وارد ماشین ظرفشویی می‌شود. شیر ورودی به صورت کاملا خودکار به کنترل کننده‌ها داخل ماشین ظرفشویی متصل است. این قطعه برای تأمین آب مورد نیاز شستشو به دو بازو که سری‌های اسپری دارند وصل می شود. این بازوها وظیفه پخش آب به ظروف را دارند و مانند یک دوش عمل می‌کنند. در بیشتر مدل‌های ماشین ظرفشویی از این بازوها دو عدد داخل کابین قرار دارد یکی در قسمت پایینی و دیگری در قسمت بالایی.
این دو دوش کوچک به کمک ماده شوینده به تمامی قسمت‌های ظروف آب می‌ریزد و آن‌ها را تمیز می‌کند. آب چرب و کثیفی که از ظروف جمع می‌شود به داخل محفظه داخلی می‌ریزد و بعد از عبور از یک فیلتر حرکت کرده و به لوله تخلیه ماشین ظرفشویی انتقال می‌یابد. عملکرد این لوله بسیار مهم است چرا که در صورت گرفتگی و انسداد تمامی چربی‌ها و آب‌های کثیف همچنان داخل ماشین جمع می‌شود و ظروف شسته و تمیز نمی‌شوند.
پس از مرحله شستشو یک مرحله گرمایشی الکتریکی برای خشک کردن ظرف‌ها فعال می‌شود. در این مرحله تمامی ظرف‌ها در بخاری که به شدت گرم است تمیز می‌شوند. در حقیقت راهنمای استفاده از ماشین ظرفشویی به ما می‌گوید که عملکرد یک ماشین ظرفشویی را به این ترتیب است:

• آب وارد ماشین می‌شود
• دمای آب نسبت به برنامه انتخابی افزایش پیدا می‌کند.
• درگاه ماده شوینده اعم از قرص یا پودر یا حتی ژل به طور خودکار در زمان مقرر باز شده و ماده شوینده وارد چرخه شستشو می‌شود.
• اسپری‌های شوینده به کمک ماده شوینده، تمامی ظروف را ابتدا خیس و سپس می‌شویند.
• پس از شستشو، تمامی آب کثیف از محفظه تخلیه، خارج می‌شود.
• در صورتی که برنامه شستشو مرحله خشک کن نیز داشته باشد وارد این مرحله شده و با گرمای بسیار زیاد، داخل کابین ماشین ظرفشویی را به سونایی بسیار گرم تبدیل می‌کند تا که ظروف خشک شوند.

علاوه بر تمام این برنامه‌ریزی‌ها که توسط خود سیستم این دستگاه صورت می‌گیرد، یک تایمر نیز داخل چرخه شستشو قرار دارد که زمان شستشو را طبق برنامه انتخابی شما برنامه ریزی کرده و کار می‌کند. سنسور دمای آب نیز به همین ترتیب دمای آب را افزایش و کاهش می‌دهد. جهت تخلیه آب اضافی هم سنسوری تعبیه شده است که در زمان مقرر آب کثیف و اضافه را به سمت خروجی هدایت می‌کند.

نحوه استفاده از طبقه های داخلی

هر ماشین ظرفشویی از یک سری طبقه‌های متصل به هم در داخل کابین خود تشکیل شده است. این طبقه‌ها بر روی یک ریل متحرک هستند که می‌توانیم با حرکت دادن آن‌ها به سمت جلو ظروف را داخل آن بچینیم. این طبقات شبیه به یک آب چکان در سینک ظرفشویی هستند که قابل تنظیم است. قسمتی برای ظروف بزرگ، لیوان‌ها و بخشی برای بشقاب‌ها در نظر گرفته شده است البته باکس قاشق و چنگال نیز جداگانه بر روی این طبقات قرار می‌گیرد. برای آشنایی با چیدمان ظروف در ماشین ظرفشویی مقاله نحوه چیدن ظروف در ماشین ظرفشویی را مطالعه کنید.

ریختن شوینده و جلا دهنده در ماشین ظرفشویی

بعد از چیدن ظروف در ماشین ظرفشویی حالا نوبت این است که مخزن مواد شوینده را با قرص یا پودر و یا ژل ماشین ظرفشویی پر کنید. مقدار مصرف و نحوه استفاده از ژل ماشین ظرفشویی، پودر و یا قرص به مقدار ظرفی که در دستگاه چیده اید بستگی دارد. مخزن شوینده و جلادهنده بر روی درب دستگاه تعبیه شده است.

در مرحله بعد که مهم ترین بخش روشن کردن ماشین ظرفشویی است باید برنامه شستن ظروف را انتخاب کنید.

انتخاب برنامه شستشو در ماشین های ظرفشویی

برنامه شستشویی که شما برای تمیز شدن ظروف خود انتخاب می‌کنید تاثیر قابل توجهی در عمر ماشین ظرفشویی و همچنین نظافت و ماندگاری ظروف دارد. میزان دمای آب و انرژی مصرفی و همچین مدت زمان شستشو علاوه بر تاثیر بر روی ماشین ظرفشویی می‌تواند بر نگهداری ظروف نیز تاثیر گذار باشد.

برنامه ‘Main’ یا ‘normal’

نام این برنامه در برخی از ماشین‌‎های ظرفشویی Main و در برخی ماشین‌ها Normal است. این برنامه آب را در حدود 65 درجه سانتیگراد گرم کرده و در تمامی ماشین‌های ظرفشویی به عنوان برنامه اصلی یافت می‌شود. حجم مصرف آب در این برنامه بین 5 تا 15 لیتر است. این برنامه شستشو برای ظروفی که در حد متوسط کثیف هستند، مناسب است. اگر این برنامه را استفاده می‌کنید تا حد بسیار کمی می‌توانید در مصرف انرژی صرفه‌‍جویی داشته باشید.

برنامه Energy-save یا eco

این برنامه همان طور که از اسمش بر می‌آید جهت شستشوی ظروف با یک صرفه جویی عالی در انرژی‌های برق و آب است. البته برنامه اکونومیک می‌تواند در مدت زمان کمتری ظروف را بشوید که می‌توان گفت در زمینه زمان نیز صرفه جویی دارد. این برنامه شستشو در دمایی بسیار پایین به شستن ظروف می‌پردازد. این برنامه برای برخی از ظروف کریستال، لیوان‌ها و ظروف غذا خوری روزانه عالی است.

برنامه Intensive در ماشین ظرفشویی

این برنامه شستشو برای ظروف بسیار کثیف که نیاز به خیساندن در آب را دارند بسیار مناسب است. برخی از لکه‌های چربی که مدت زمان زیادی بر روی ظروف باقی مانده‌اند، به کمک این برنامه شستشو به راحتی از بین میروند. طول مدت شستشو این برنامه کمی طولانی‌تر از دیگر برنامه‌ها است.

برنامه A half-load wash

این برنامه زمانی استفاده می‌شود که شما ظروف زیادی برای شستشو ندارید. در این برنامه تنها با استفاده نیمی از دستگاه ماشین ظرفشویی می‌توانید تمامی ظروفتان را شستشو دهید. همان طور که مشخص است در این برنامه تمامی انرژی‌ها به صورت نیمه استفاده می‌شود و برای خانواده‌های کم جمعیت و یا خانواده‌هایی که مدام از ماشین ظرفشویی استفاده می‌کنند بسیار مناسب است. در این برنامه شستشو بین 10 تا 25 درصد انرژی صرفه‌جویی می‌شود و تنها یک طبقه از ماشین ظرفشویی فعال خواهد شد.

برنامه Expreaa / Quick wash

یک برنامه شستشوی سریع برای زمان‌هایی که عجله دارید و فرصت کافی برای منتظر شدن ندارید. این برنامه از آب گرم برای شستشو استفاده می‌کند و چرخه شستشو را به کمتر از یک ساعت کاهش می‌دهد.

برنامه light wash

اگر کریستال هایتان کثیف شده و یا لیوان هایتان را نمی‌خواهید با دست بشوئید از این برنامه برای شستشوی آن‌ها استفاده کنید. برنامه light wash مختص شستن ظروف چینی، کریستال و یا به طور کلی ظروف بسیار حساس است. در این روش شستشو اسپری کردن آب بسیار ملایم و آهسته انجام می‌شود تا به ظروف هیچ گونه آسیبی وارد نشود و در مرحله خشک کردن نیز حرارت به طور تنظیم شده پخش می‌شود تا گرما سبب ترک برداشتن ظروف حساس نشود.

برنامه pre wash-rinse cycle در ماشین ظرفشویی

آبکشی است. در صورتی که ظروفی مانند ظروف میوه‌خوری یا از این دست ظروف کم چرب دارید، می‌توانید از این برنامه استفاده کنید. در این روش هیچ گونه نیازی به مواد شوینده نیست. چرخه شستشو فقط از طریق آب انجام می‌شود.

برنامه sani-wash/ anti-bacterial

این برنامه با این که نسبت به دیگر برنامه‌های شستشو کمتر استفاده می‌شود، ولی در حقیقت یک برنامه بسیار موثر و کارآمد است. این برنامه شستشو زیر نظر سازمان NCF یا سازمان بهداشت جهان که گذشته‌ها به این نام می‌خواندند به ماشین‌های ظرفشویی اضافه شده است. در این برنامه با دمای 65 درجه سانتیگراد در حدود 99.999 درصد باکتری‌های ظروف کشته شده و از بین می‌روند. این برنامه شستشو برای استرلیزه کردن چاقوهای آشپزخانه و همچنین تخته‌های گوشت و ظروف پخت و پز دائمی که زیاد جرم می‌گیرند، بسیار مفید و موثر است. بیشتر مواردی که گفته شد با دیگر ظرفشویی همسان هستند.

برنامه pots and pans در ماشین ظرفشویی

این برنامه شستشو، فقط جهت شستن قابلمه‌ها و تابه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بی شک شستن این ظروف سنگین و حجیم نیاز به دقت و کارایی بیشتری دارد، چرا که به طور معمول قابلمه‌ها و تابه‌ها به دلیل جنسی که دارند سخت‌تر قابل چربی زدایی هستند و پاک کردن مواد خوراکی از آن‌ها کمی دشوارتر از دیگر ظروف است. بسته به نوع ماشین ظرفشویی که استفاده می‌کنید این برنامه زمان بیشتری نسبت به سایر برنامه‌ها را اجرا می‌کند.

برنامه Automatic dishwasher

اسم این برنامه نیز مشخص کننده وظیفه آن است. در این برنامه شما می‌توانید به جای شستن ظروف، خود ماشین ظرفشویی را بشویید. تمامی ماشین های ظرفشویی بعد از مدت زمانی که از آن‌ها استفاده می‌شود نیاز است که از این برنامه استفاده کنند. در برخی از ماشین‌ها نیز سنسوری برای زمان استفاده از Automatic dishwasher وجود دارد که در موعد لازم هشدار می‌دهد. این برنامه تمامی کثیفی‌ها را از داخل ماشین ظرفشویی می‌شوید و داخل ماشین را کامل تمیز می‌کند.

قفل کودک چیست؟

بیشتر لوازم خانگی‌های امروزه از گزینه و یا دکمه قفل کودک برخوردار هستند. این قفل از این جهت تعبیه شده است که اگر کودک در طی روند کارکرد ماشین ظرفشویی به دکمه‌ها و کلیدهای آن دست زد، اختلالی در چرخه شستشو رخ ندهد.

به طور معمول قفل کودک در ماشین‌های ظرفشویی با کلمه care و quick شناخته می‌شود. در صورتی که این دو دکمه را به طور همزمان با هم نگه دارید قفل کودک فعال می‌شود و هیچ یک از دکمه‌ها و گزینه‌های ماشین ظرفشویی کار نخواهد کرد. برای غیر فعال کردن آن نیز باید مجدد دکمه care را برای چند ثانیه نگه داشته تا سیستم دکمه‌ها به حالت اولیه خود باز گردند. در زمانی که از قفل کودک استفاده می‌کنید تمامی دکمه‌ها به غیر از Power غیر فعال می‌شوند.

چه زمانی درب ماشین ظرفشویی را باز کنیم؟

زمانیکه ماشین  ظرفشویی در حال کار کردن است نباید درب آن باز نشود تا برنامه شستشو بصورت کامل انجام گیرد. پس از اتمام برنامه شستشو میتوانید 2 -3 ساعت به ماشین زمان داده و سپس درب آنرا باز کنید. انتخاب دیگر این است که بعد از اتمام کار شستشو برای بیرون رفتن بخار و از بین رفتن رطوبت درون ماشین ظرفشویی درب آن باز شود اما اقدام به خروج ظروف نکنید.

انجام چه کارهایی ماشین ظرفشویی را خراب می‌کند؟

یک سری کارها به عنوان نگهداری ماشین ظرفشویی در مرحله نخست به شمار می‌روند:

• ظروف را قبل از این که داخل ماشین ظرفشویی قرار دهید از هر گونه مواد غذایی تمیز کنید و آن‌ها را با خرده غذا داخل ماشین ظرفشویی قرار ندهید.
• فیلترهای ماشین ظرفشویی محلی برای انباشت مواد غذایی باقی مانده روی ظروف است که بعد از هر بار شستشو باید تمیز شوند. اگر این کار را انجام ندهید راه آب خروجی مسدود می‌شود و ماشین ظرفشویی خراب می‌شود. این کار در نگهداری ماشین ظرفشویی بسیار مهم است. با مطالعه مقاله چگونگی تمیز کردن فیلتر ماشین ظرفشویی و نحوه باز کردن آن، می‌توانید خودتان آن را باز کنید.
• ظروف را درست سر جای خودشان قرار دهید. از روی هم قرار دادن ظروف به خصوص ظرف‌های بزرگ خودداری کنید. این کار باعث می‌شود هنگام شستشو دوش آب بالای دستگاه به ظروف برخورد کند که احتمال دارد شکستگی و انسداد مسیر آب پیش آید.
• برای نظافت ماشین ظرفشویی از دستمال‌های مرطوب، مواد شیمیایی خشک، ساینده‌ها و پدهای تمیز کننده و یا سیم ظرفشویی استفاده نکنید.
• اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که آب سخت دارد، حتما برنامه کنترل نمک ماشین ظرفشویی را کنترل کنید. نمک ماشین ظرفشویی در تمیزی بهتر ظروف، از بین رفتن لکه‌ها به خصوص بر روی ظروف کریستال و مات نشدن آن‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این نمک ماشین ظرفشویی می‌تواند از رسوب مواد معدنی در داخل مجاری ماشین ظرفشویی نیز جلوگیری به عمل آورد و یک راه بسیار موثر در نگهداری ماشین ظرفشویی است.
• از قرار دادن ظروف آهنی مانند ابزار نقاشی، ابزار باغبانی و هر گونه وسیله آهنی در داخل ماشین ظرفشویی جدا خودداری کنید. این ماشین برای شستشوی این گونه وسایل طراحی و ساخته نشده است.
• قطعات خودرو و یا چدن‌های اجاق گاز بسیار چرب هستند. افراد بسیاری هستند که این قطعات را داخل ماشین ظرفشویی قرار می‌دهند. این کار می‌تواند باعث شکستن فیلتر ماشین ظرفشویی و خرابی پمپ آب شود.

نحوه نگهداری از ماشین ظرفشویی و افزایش عمر مفید آن

چه مدت بعد از خرید یک ماشین ظرفشویی نو می‌توان از آن استفاده کرد؟ چه مدت این وسیله کارایی مفید برای یک آشپزخانه خواهد داشت؟ شاید این سوال‌ها برای شما هم پیش آمده باشد. جواب این سوال ارتباط مستقیمی با نگهداری ماشین ظرفشویی دارد. با توجه به نوع ماشین‌های ظرفشویی و برندهای متفاوتی که در بازار تولید می‌شود می‌توان گفت طول عمر یک ماشین ظرفشویی معمولی در حدود 7 سال است.

آخرین تحقیقات نشان می‌دهد برخی از افرادی که ماشین ظرفشویی دارند توانسته‌اند تا 10 سال از این وسیله برقی استفاده کنند. این روند بستگی به نوع نگهداری و طریقه استفاده از آن دارد. ماشین ظرفشویی قطعات مکانیکی بسیاری در خود دارد و هر چه بیشتر از ماشین ظرفشویی استفاده کنید سریع‌تر طول عمر این قطعات کاهش پیدا می‌کند و زودتر از بین خواهند رفت.

بهترین راهنما برای استفاده از لوازم خانگی، توجه به دفترچه‌ی راهنمای موجود در بسته‌بندی است. با استفاده از دفترچه، عمر مفید لوازم را افزایش خواهید داد.

عوامل دیگر مانند محیط و دفعات استفاده روزانه می‌تواند در طول عمر مفید این دستگاه تاثیر گذار باشد. در صورتی که در یک محیط مرطوب زندگی می‌کنید، ماشین ظرفشویی شما زودتر از بین خواهد رفت. همچنین اگر عادت دارید هر روز ماشین ظرفشویی خود را روشن کنید و تعداد زیادی ظرف داخلش جای دهید به کاهش طول عمر مفید این دستگاه کمک کرده‌اید.

نگهداری از واشر درب

یکی از راه‌های نگهداری ماشین ظرفشویی، کنترل مداوم واشر درب ماشین ظرفشویی است. این قسمت از دستگاه هر چند که ممکن است زیاد به چشم نیاید ولی بسیار مهم و کارآمد است. این واشر را باید بعد از هر بار شستشو کاملا تمیز کرده و اجازه دهید با باز ماندن در ماشین ظرفشویی به طور کامل خشک شود. واشر درب یکی از مکان‌هایی است که بسیار سریع آلوده شده و می‌تواند محلی برای تجمع انواع باکتری‌ها و قارچ‌ها شود.

استفاده صحیح از برنامه‌ها

نظافت داخل ماشین یکی از راه کارهایی است که می‌تواند طول عمر ماشین ظرفشویی را افزایش دهد و در نگهداری ماشین ظرفشویی موثر باشد. سعی کنید چند وقت یک بار از برنامه‌هایی که برای شستشوی خودش دارد استفاده کنید.

برخی از ماشین‌های ظرفشویی آلارم می‌دهند و برخی دیگر این طور نیستند پس خودتان زمانی که تشخیص می‌دهید ماشین ظرفشویی نیاز به نظافت داخلی دارد، این کار را انجام دهید. علاوه بر این می‌توانید یک ظرف حاوی سرکه و کمی آب داخل ماشین ظرفشویی قرار داده و با یکی از برنامه‌های شستشو ماشین را روشن کنید. پس از اتمام کار با یک دستمال خشک تمامی نقاطی که فکر می‌کنید راحت‌تر از دیگر نقاط چرب و آلوده می‌شوند را تمیز کنید. برای آشنایی با نحوه تمیز کردن دستگاه میتوانید مقاله «نحوه جرم گیری ماشین ظرفشویی و تمیز کردن آن» را مطالعه کنید.

مراقبت از ماشین ظرفشویی با نظافت بازوهای آبپاش

اهرم‌های اسپری کننده آب داخل ماشین ظرفشویی، بعد از مدتی دچار گرفتگی و انسداد می‌شوند. برای نگهداری از این وسیله هر چند وقت یک بار این اسپری‌ها را از جای خود بیرون آورده و با کمک یک وسیله نوک تیز کوچک مانند سوزن یای خلال دندان، منافذ این اسپری‌ها را باز کنید تا مسیر جریان آب به راحتی باز شود.